Từ nếp nhà vùng cao đến “đường băng” công nghệ số

Nhiều năm qua, người dân thôn Khe Mó, nhắc đến chị La Thị Thâu như một “thủ lĩnh số” đúng nghĩa. Ở vùng đất có 100% dân số là đồng bào Sán Chỉ, nơi trước đây khái niệm chuyển đổi số còn xa lạ, chị Thâu đã chọn cách đi trước - làm trước và nói ít - làm nhiều.

Không chỉ là người đứng đầu chi bộ sâu sát cơ sở, tích cực vận động bà con giữ gìn an ninh trật tự, chị Thâu còn mạnh dạn học công nghệ, tìm hiểu và tự cài ứng dụng, tập làm dịch vụ công trực tuyến, rồi hướng dẫn lại cho bà con. Tổ công nghệ số cộng đồng do chị phụ trách “đi từng ngõ, gõ từng nhà, rà từng đối tượng”, bất kể mưa gió, đèo dốc hay đêm muộn.

“Lúc đầu không ít người lo ngại lỡ may cài ứng dụng ngân hàng bị mất tiền hay vào mạng bị lừa... Nhưng chị Thâu cùng các cán bộ đã đến tận nơi giải thích, hướng dẫn cho chúng tôi rất tỉ mỉ. Thậm chí trong các cuộc họp thôn, chị cũng đưa ra nội dung này để chúng tôi có gì thắc mắc được hướng dẫn trực tiếp luôn”, chị La Thị Màn, người dân thôn Khe Mó chia sẻ.

Từ chỗ mơ hồ với khái niệm chuyển đổi số, qua công tác tuyên truyền, vận động của chị Thâu, đến nay, trên 80% người trong độ tuổi lao động ở Khe Mó đã biết cách sử dụng dịch vụ công trực tuyến, trên 50% người dân địa phương có tài khoản thanh toán điện tử, biết thanh toán hóa đơn, nộp phí học Online, khai báo y tế, dùng VNeID hay bảo hiểm số.

Thay đổi thói quen - thay đổi cuộc sống

Chị Đặng Thị Phương, một người dân trong thôn Khe Mó chia sẻ: “Trước đây có việc gì cũng phải lên nhà văn hóa hoặc chờ họp thôn. Giờ vào nhóm Zalo là biết hết. Lịch họp, chính sách, thông báo… đều rõ ràng, kịp thời. Con cái học hành cũng thuận lợi hơn nhờ có Internet”.

Còn chị La Thị Phấu thì cười tươi khi nhắc đến chuyện nộp tiền điện: "Ngày trước tháng nào cũng phải đi nộp trực tiếp, giờ chỉ cần mở điện thoại. Nhanh, tiện và không bao giờ lo trễ hạn".

Những thay đổi tuy nhỏ, nhưng tạo ra tác động lớn trong nhận thức, tiết kiệm thời gian, chi phí và tạo môi trường sống văn minh hơn trong cộng đồng. Chỉ riêng việc người dân quen với các nhóm Zalo, Facebook, các ứng dụng ngân hàng, ví điện tử, VNeID hay VssID đã cho thấy chuyển đổi số không còn là khẩu hiệu, mà trở thành kỹ năng sống hằng ngày.

Theo chị Thâu, khó nhất không phải là công nghệ, mà là thuyết phục. Với địa bàn vùng cao, dân trí không đồng đều, phải làm mẫu, phải kiên nhẫn. Khi bà con thấy tiện, thấy lợi, họ sẽ tự thay đổi.

Là tổ trưởng Tổ công nghệ số, chị Thâu thường xuyên cập nhật tài liệu, tham gia các buổi tập huấn của xã, rồi triển khai lại cho các thành viên trong thôn. Từ đó, Khe Mó trở thành một trong những điểm sáng về chuyển đổi số cấp cơ sở của xã Bình Liêu.

Chuyển đổi số không chỉ bắt đầu từ những đô thị lớn. Ở những nơi xa nhất, nếu có người dám nghĩ, dám làm, công nghệ vẫn có thể nảy mầm. Khi lãnh đạo thôn bản vào cuộc, khi người dân được trao công cụ và niềm tin, “khoảng cách số” sẽ được thu hẹp từ nếp nhà vùng cao, từ những điều giản dị mỗi ngày.