Nâng cao chất lượng dân số miền núi

Lai Châu là tỉnh miền núi, tập trung đông đồng bào các DTTS sinh sống như: Thái, Mông, Dao, Si La, Mảng, Lự... Đời sống người DTTS nơi đây còn khó khăn, nhất là công tác chăm sóc sức khỏe bà mẹ, trẻ em nhiều năm qua vẫn còn hạn chế. Vẫn còn tình trạng tảo hôn, sinh đẻ ở tuổi vị thành niên; hôn nhân cận huyết thống; sinh con tại nhà...

Nhằm khắc phục khó khăn, thời gian qua, ngành Y tế Lai Châu đã nỗ lực triển khai các hoạt động chăm sóc sức khỏe bà mẹ trước, trong và sau sinh, cải thiện thể trạng, sức khỏe cho đồng bào các DTTS.

Minh chứng như tại xã Tung Qua Lìn cũ (nay là xã Dào San) để nâng cao sức khỏe, cải thiện và phòng chống suy dinh dưỡng cho trẻ em trên địa bàn, Trạm Y tế xã đã tổ chức tuyên truyền trực quan, trực tiếp hướng dẫn người dân cách chuẩn bị bữa ăn dinh dưỡng cho trẻ nhỏ và phụ nữ mang thai tại 5/5 bản. Phối hợp với các cá nhân, đơn vị như nhà trường, trưởng bản để tuyên truyền tầm quan trọng của dinh dưỡng trong sự phát triển của trẻ. Đến nay, tỷ lệ trẻ em dưới 5 tuổi trên địa bàn bị suy dinh dưỡng (SDD) thể cân nặng theo độ tuổi chỉ còn trên 11%; thể chiều cao trên 26%.

Chị Thào Thị Cương, người dân bản Tung Qua Lìn, xã Dào San chia sẻ: Gia đình tôi có hai con, cháu lớn đang học mẫu giáo nhỡ, còn cháu nhỏ mới được 2 tháng tuổi. Nhờ được cán bộ tuyên truyền về tầm quan trọng của việc chăm sóc dinh dưỡng cho trẻ nhỏ, tôi đã hiểu hơn về cách đảm bảo bữa ăn đủ chất cho các con được phát triển khỏe mạnh.

Còn tại tỉnh Sơn La, để tăng cường chăm sóc sức khỏe Nhân dân, nâng cao thể trạng, tầm vóc người DTTS, phòng chống suy dinh dưỡng trẻ em, ngành Y tế đã chủ động đẩy mạnh tuyên truyền, vận động các hộ gia đình không để phụ nữ sinh con tại nhà. Hướng dẫn các bà mẹ chăm sóc trẻ đúng cách, vận động đưa trẻ đi tiêm đầy đủ các loại vắc-xin phòng bệnh...

Chị Lường Thị Tươi, cán bộ chuyên trách dân số, Trạm Y tế xã Muổi Nọi cho biết: Trạm đã chủ động quản lý danh sách phụ nữ mang thai, phụ nữ sau sinh, trẻ dưới 5 tuổi để tư vấn, hướng dẫn phương pháp bổ sung dinh dưỡng cho mẹ và bé; vận động phụ nữ mang thai đến cơ sở y tế tuyến trên để khám sàng lọc trước sinh. Những năm gần đây, 100% số phụ nữ mang thai đều sinh đẻ tại các cơ sở y tế.

Những con số biết nói

Theo đánh giá của Ban Chỉ đạo Trung ương các chương trình mục tiêu quốc gia giai đoạn 2021 - 2025, các nội dung, hoạt động của Dự án 7 đã góp phần giảm tử vong bà mẹ và trẻ em, phòng, chống bệnh Thalassemia (tan máu bẩm sinh), cải thiện sức khoẻ, nâng cao tầm vóc, thể lực, tuổi thọ người DTTS và hỗ trợ tăng cường công tác y tế cơ sở để đồng bào DTTS được tiếp cận các dịch vụ chăm sóc sức khỏe hiện đại.

Theo ông Nguyễn Thế Phong, Phó Giám đốc Sở Y tế tỉnh Lai Châu, trong những năm qua, ngành Y tế Lai Châu đã nỗ lực triển khai các hoạt động chăm sóc sức khỏe bà mẹ trước, trong và sau sinh. Công tác phòng, chống suy dinh dưỡng và cải thiện tình trạng dinh dưỡng ở bà mẹ, trẻ em đã được lồng ghép trong Chương trình "Chăm sóc dinh dưỡng 1.000 ngày đầu đời nhằm phòng, chống suy dinh dưỡng bà mẹ, trẻ em, nâng cao tầm vóc người Việt"… Nhờ đó, công tác chăm sóc sức khỏe bà mẹ, trẻ em những năm gần đây ở Lai Châu đều đạt và vượt chỉ tiêu giao của ngành.

Theo báo cáo của Bộ Y tế, triển khai thực hiện Dự án 7 - Chăm sóc sức khỏe Nhân dân, nâng cao thể trạng, tầm vóc người DTTS; phòng chống suy dinh dưỡng trẻ em giai đoạn 2021-2025 được đầu tư nguồn vốn là 2.093,181 tỷ đồng, trong đó ngân sách trung ương là 1.496,692 tỷ đồng và ngân sách địa phương là 596,489 tỷ đồng.

Từ nguồn lực đầu tư của Dự án, đã có 18 Trung tâm Y tế huyện/Bệnh viện huyện tại 12 tỉnh trước đây được phê duyệt dự án đầu tư cơ sở hạ tầng, trang thiết bị; 449 bác sỹ để đào tạo chuyên khoa cấp I cho 143 huyện trước đây thuộc 38 tỉnh khu vực khó khăn; Đã triển khai 1.238 mô hình tại các xã khu vực III; Cung cấp sản phẩm dinh dưỡng: 303.130 phụ nữ mang thai được bổ sung viên sắt folic; 39.312 trẻ suy dinh dưỡng từ 6-23 tháng tuổi được nhận gói đa vi chất…

Các hoạt động đã giúp tăng cường cung cấp dịch vụ đến người dân vùng khó khăn, góp phần hoàn thành các chỉ tiêu về dân số, KHHGĐ, cải thiện tình trạng sức khỏe, dinh dưỡng bà mẹ trẻ em. Qua đó, các chỉ tiêu kế hoạch của giai đoạn cơ bản đã đạt: Tỷ lệ phụ nữ mang thai được thăm khám định kỳ đạt 88%; tỷ lệ phụ nữ sinh con tại cơ sở y tế hoặc có sự hỗ trợ của nhân viên y tế đạt 91,5%; tỷ lệ trẻ em dưới 5 tuổi suy dinh dưỡng thể nhẹ cân chỉ còn chiếm 14%.