Khơi dậy khát vọng lập thân, lập nghiệp

Thanh niên là lực lượng nòng cốt, giữ vai trò xung kích trong phát triển kinh tế – xã hội. Tại vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi tỉnh Thanh Hóa, hiện có hơn 130.000 thanh niên thuộc các dân tộc Mường, Thái, Thổ, Dao, Mông, Khơ Mú…, chiếm khoảng 13% tổng số thanh niên toàn tỉnh. Với tinh thần năng động, sáng tạo của tuổi trẻ, nhiều thanh niên đã dám nghĩ, dám làm, từng bước xây dựng mô hình sản xuất, kinh doanh, tạo sinh kế bền vững tại địa phương.

Tuy nhiên, thực tế cũng cho thấy, không ít thanh niên vùng cao còn gặp khó khăn do thiếu đất sản xuất, thiếu vốn, thiếu nghề và đặc biệt là thiếu định hướng tương lai. Nhận thức rõ điều đó, thời gian qua, Sở Dân tộc và Tôn giáo Thanh Hóa đã phối hợp chặt chẽ với Tỉnh đoàn Thanh Hóa đẩy mạnh các hoạt động tuyên truyền, nâng cao nhận thức cho đoàn viên, thanh niên vùng dân tộc thiểu số và miền núi về lập thân, lập nghiệp, phát triển kinh tế, tinh thần sáng tạo và trách nhiệm với cộng đồng.

Thông qua các hội nghị, lớp tập huấn, nội dung về chủ trương của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước đối với công tác thanh niên, công tác dân tộc và các chương trình phát triển kinh tế – xã hội vùng miền núi được truyền tải cụ thể, dễ hiểu. Qua đó, góp phần nâng cao nhận thức, bản lĩnh chính trị, khơi dậy khát vọng vươn lên làm giàu chính đáng trong thanh niên dân tộc thiểu số.

Từ nhận thức đến hành động thiết thực

Từ “nhận thức” đến “hành động”, thanh niên các dân tộc thiểu số đã tích cực hưởng ứng nhiều phong trào, cuộc vận động do tổ chức Đoàn phát động như: “Thanh niên khởi nghiệp, lập nghiệp”; “Xây dựng hình ảnh đẹp của thanh niên Thanh Hóa trong thời kỳ mới”; các mô hình “Thanh niên tham gia tự quản đường biên, cột mốc”, “Thanh niên bảo vệ môi trường”, “Thanh niên đảm bảo trật tự an toàn giao thông”, “Thanh niên tiên phong chuyển đổi số”…

Giai đoạn 2024–2025, lực lượng đoàn viên, thanh niên tại chỗ đã tham gia xây mới, mở rộng gần 350km và cải tạo hơn 600km đường giao thông liên thôn, bản; duy trì các hoạt động vệ sinh môi trường hằng tuần, góp phần hình thành những tuyến đường sáng – xanh – sạch – đẹp ở vùng cao.

Song song với đó, các hoạt động an sinh xã hội được triển khai sâu rộng. Chỉ trong hai năm 2024–2025, toàn tỉnh đã huy động hơn 4,5 tỷ đồng xây dựng 83 căn nhà nhân ái, nhà khăn quàng đỏ, nhà hạnh phúc cho em tại các xã miền núi; xây dựng 5 điểm trường trị giá 1,9 tỷ đồng; vận động trên 3,1 tỷ đồng thăm hỏi, tặng quà cho hộ nghèo vùng dân tộc thiểu số và miền núi vào các dịp lễ, Tết.

Thêm "bệ đỡ" cho thanh niên khởi nghiệp

Điểm nhấn quan trọng trong hỗ trợ thanh niên khởi nghiệp, là các chính sách tín dụng ưu đãi. Đến nay, nguồn vốn vay từ Ngân hàng Chính sách xã hội ủy thác qua tổ chức Đoàn đạt gần 3.000 tỷ đồng, cho hơn 28.800 hộ vay. Quỹ Quốc gia giải quyết việc làm kênh Trung ương Đoàn do Tỉnh đoàn quản lý cũng đã hỗ trợ 30 dự án thanh niên, tạo việc làm cho gần 250 lao động.

Đặc biệt, Đề án “Chương trình tín dụng ưu đãi hỗ trợ thanh niên khởi nghiệp” với tổng kinh phí 94 tỷ đồng đã hỗ trợ 850 dự án, mô hình kinh tế, tạo việc làm ổn định cho gần 2.300 lao động. Nhiều mô hình của thanh niên dân tộc thiểu số phát huy hiệu quả rõ nét, góp phần nâng cao thu nhập, giải quyết việc làm tại chỗ.

Anh Quách Văn Tuyền (dân tộc Mường, xã Xuân Du) chia sẻ: “Trước đây, do không có vốn nên tôi không dám nghĩ đến làm ăn lớn. Nhờ được vay vốn ưu đãi, tôi mới có cơ hội bắt đầu mô hình trồng đào, từng bước ổn định cuộc sống”.

Không chỉ hỗ trợ vốn, các cấp bộ Đoàn còn phối hợp với các ngành chức năng triển khai nhiều chương trình tập huấn, chuyển giao khoa học-kỹ thuật, nhân rộng mô hình trang trại trẻ, tổ nhóm thanh niên hỗ trợ nhau lập nghiệp, giúp thanh niên tự tin làm chủ mô hình kinh tế.

Tạo "sân chơi" để khơi dậy sáng tạo

Cuộc thi “Ý tưởng, dự án khởi nghiệp trong đoàn viên thanh niên tỉnh Thanh Hóa” đã trở thành “bệ phóng” cho nhiều ý tưởng sáng tạo của thanh niên vùng dân tộc thiểu số. Sau 9 năm triển khai, hơn 3.500 ý tưởng được gửi về, nhiều dự án đã được hiện thực hóa, thành lập doanh nghiệp, hợp tác xã, tạo việc làm và thu nhập ổn định.

Riêng năm 2025, cuộc thi thu hút 86 mô hình, dự án tham gia; qua các vòng sơ khảo, bán kết, Ban Tổ chức đã lựa chọn 8 dự án xuất sắc vào chung kết. Kết quả, Ban Tổ chức đã trao giải Nhất cho dự án “Trồng và chế biến sản phẩm từ củ nghệ nếp đỏ trồng trên núi đá”; 2 giải Nhì, 3 giải Ba và 2 giải Khuyến khích cho các dự án tiêu biểu khác; đồng thời hỗ trợ 5 dự án khởi nghiệp, mỗi dự án 100 triệu đồng.

Chị Hà Thị Xem, tác giả ý tưởng “Muối mắc khẻn đường đen – Hương vị núi rừng” cho biết: “Cuộc thi là cơ hội để chúng tôi học hỏi, hoàn thiện ý tưởng và được hỗ trợ triển khai thực tế. Nhờ đó, sản phẩm đặc trưng của vùng cao có cơ hội vươn ra thị trường”.

Đánh giá về hiệu quả các chương trình, ông Lê Minh Hành, Phó Giám đốc Sở Dân tộc và Tôn giáo Thanh Hóa khẳng định: Công tác tuyên truyền, hỗ trợ thanh niên dân tộc thiểu số khởi nghiệp đã tạo chuyển biến tích cực, góp phần nâng cao đời sống vật chất, tinh thần của người dân, giữ vững an ninh chính trị, quốc phòng – an ninh và phát huy vai trò của tổ chức Đoàn, Hội ở vùng miền núi.