Làng Cát là một trong những làng khó khăn của xã Canh Liên, huyện Vân Canh, với đa số người dân là đồng bào DTTS. Từ khi Chương trình MTQG 1719 được triển khai, làng Cát được huyện phân bổ vốn để đầu tư các cơ sở hạ tầng thiết yếu. Trước đây, những con đường trong làng phần lớn đều đất đỏ, lầy lội thì nay đã được đổ bê tông thẳng tắp đến tận ngõ nhà dân và những khu sản xuất.

Có đường đi thuận tiện, địa phương tiếp tục chú trọng xây dựng nhiều công trình khác như: nước sạch, nhà văn hóa, trường học… nên diện mạo của làng khang trang hơn rất nhiều so với trước đây. Đơn cử như trong năm 2023, từ nguồn vốn Chương trình mục tiêu quốc gia phát triển kinh tế -xã hội vùng đồng bào DTTS và miền núi (Chương trình MTQG 1719), huyện đã phân bổ vốn cho xã Canh Liên tiến hành xây dựng hệ thống nước sạch cộng đồng tại trung tâm làng Cát, phục vụ cho hơn 300 hộ dân là người đồng bào Ba Na. Cùng với đó, địa phương đang triển khai xây dựng Nhà Văn hóa thôn ở phía Nam làng Cát với tổng vốn hơn 1,2 tỷ đồng.

Ông Sô Lan Tài – Trưởng Phòng Dân tộc huyện Vân Canh chia sẻ: Các công trình này có ý nghĩa quan trọng trong việc nâng cao đời sống của người dân. Đối với công trình nước sạch, chính quyền phân bổ vốn, người dân góp ngày công để cùng làm. Còn công trình nhà văn hóa thôn khi hoàn thành và đưa vào sử dụng, sẽ là điểm sinh hoạt cộng đồng của làng - Nơi giao lưu, gắn kết cộng đồng các dân tộc. 

Còn tại làng Canh Giao – một trong những làng đặc biệt khó khăn của xã Canh Hiệp với đa số là đồng bào Chăm. Vì nằm ở vị trí xa xôi, cách trở nên hầu hết các công trình hạ tầng thiết yếu phục vụ cho đời sống người dân đều thiếu. Những công trình được đầu tư trước đây đều đã xuống cấp. Để giải quyết nhu cầu thiết yếu trước mắt, huyện Vân Canh đã bố trí gần 5,5 tỷ đồng từ nguồn vốn Chương trình MTQG 1719 được phân bổ để làm đường bê tông từ làng Canh Giao đi xã Đa Lộc (Phú Yên) với chiều dài hơn 600m và tuyến đường vào khu sản xuất của làng Canh Giao. Hai tuyến đường này đã hoàn thành và đưa vào sử dụng, người dân rất phấn khởi bởi đi lại thuận tiện, góp phần thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội của địa phương.

Có đường bê tông sạch đẹp, hàng hóa được lưu thông một cách thuận lợi, đời sống người dân cũng từ đó được nâng lên. Có thể nói, việc đồng bộ cơ sở hạ tầng thiết yếu như đường đi, nguồn nước, hệ thống thủy lợi… mở ra cho người dân địa phương nhiều cơ hội hơn để cái thiện sinh kế. “Trước đây đường đi chưa thuận lợi, gia đình phải thuê xe từ xã Đa Lộc để chở nông sản từ làng ra trung tâm xã bán, chi phí cao. Bây giờ có đường bê tông mới rồi, chúng tôi có thêm động lực để mở rộng diện tích cây trồng, vay vốn mua thêm máy móc để phục vụ sản xuất, phát triển kinh tế”, ông Đinh Văn Thảo, một người dân ở làng Canh Giao phấn khởi nói.

Tại xã Canh Thuận, nhiều hộ dân ở làng Hà Lũy sinh sống bên suối Canh Sơn luôn trong cảnh lo âu, thấp thỏm mỗi khi mùa mưa lũ tràn về gây xói lở, thu hẹp diện tích đất sản xuất. Thấu hiểu nỗi lo của bà con, cuối tháng 5 vừa qua, huyện Vân Canh đã phân bổ hơn 4 tỷ đồng để địa phương xây kè chống lũ với chiều dài khoảng 483m. Công trình đang trong giai đoạn triển khai, dự kiến đến cuối năm nay sẽ hoàn thành.

Giai đoạn 2021-2025, huyện Vân Canh được Trung ương phân bổ gần 104 tỷ đồng. Huyện đã đầu tư nâng cấp, xây dựng 65 công trình gồm 57 công trình giao thông; 6 công trình thủy lợi, nhà văn hóa; 2 công trình trường học gồm Trường PTDT bán trú Canh Liên và Trường THCS bán trú Canh Thuận… Chương trình MTQG 1719 có ý nghĩa nhiều mặt trong sự phát triển của địa phương.

Hiện nay, 7/7 xã, thị trấn có đường nhựa, đường bê tông đến trung tâm xã; đường liên thôn đến trung tâm xã cũng được kiên cố hóa bằng bê tông. Các xã được đầu tư xây dựng trường học, trạm y tế, nhà văn hóa khang trang, có đầy đủ các thiết chế. Hệ thống thủy lợi được xây dựng đồng bộ… góp phần phát triển kinh tế xã hội, nâng cao đời sống cho người dân.

Ông Nguyễn Xuân Việt – Phó Chủ tịch UBND huyện Vân Canh, cho biết: Nhờ sự quan tâm, chỉ đạo của tỉnh, cùng sự nỗ lực của các cấp huyện đến các xã, đến nay cơ sở hạ tầng thiết yếu ở địa bàn vùng đồng bào DTTS và miền núi của huyện đã có sự đổi thay tích cực. Các công trình hoàn thành đưa vào sử dụng đã phát huy hiệu quả tích cực. Hiện nay, huyện và các xã đang tiếp tục đầu tư nhiều công trình, dự án mới, nhằm góp phần làm thay đổi diện mạo, cải thiện đời sống người dân.

Cũng theo ông Việt, bên cạnh những thuận lợi trong triển khai đầu tư xây dựng cơ sở hạ tầng, huyện vẫn còn gặp khó khăn trong công tác giải phóng mặt bằng. Các xã có địa hình đồi núi hiểm trở, khi triển khai xây dựng hạ tầng đòi hỏi phải có nguồn kinh phí lớn, dẫn đến việc các công trình thường bị đội giá cao. Công tác quản lý hệ thống cơ sở hạ tầng ở khu vực miền núi cũng gặp nhiều khó khăn do địa hình rộng, việc kiểm tra, phát hiện các điểm hư hỏng chưa kịp thời.

“Thời gian tới, UBND huyện tiếp tục tăng cường đầu tư nguồn lực để xây dựng hệ thống kết cấu hạ tầng kinh tế - xã hội đồng bộ. Huyện cũng đề nghị các địa phương phát huy tốt vai trò của Người có uy tín, già làng trong việc tăng cường tuyên truyền, vận động để bà con hiểu các chính sách, đồng thuận tự nguyện hiến đất, cây trồng để các công trình được thi công đảm bảo tiến độ đề ra. Khi các công trình này hoàn thành sẽ là “đòn bẩy” giúp người dân phát triển kinh tế, giảm nghèo bền vững”, ông Việt cho biết thêm.