Theo Quyết định số 2171 và 2175/QĐ-BVHTTDL ngày 27/6/2025 của Bộ Văn hoá, Thể thao và Du lịch, hai loại hình nghệ thuật truyền thống tiêu biểu của người Hà Nhì ở huyện Mường Tè, Nậm Nhùn và Phong Thổ (cũ) được ghi danh vào Danh mục Di sản văn hóa phi vật thể quốc gia.

“Xa nhà ca” là trường ca dân gian gồm 3.590 câu chia thành 11 phần, được ví như pho sử thi của người Hà Nhì khi kể lại lịch sử đấu tranh sinh tồn, quá trình di cư từ vùng đất cũ đến những vùng đất mới khoảng 300 năm trước. Tác phẩm phản ánh thế giới quan, nhân sinh quan và đời sống tâm linh phong phú của cộng đồng, thể hiện niềm tin vào sự hài hòa giữa con người và vũ trụ. 

Trong khi đó, nghệ thuật múa xòe Hà Nhì là nét sinh hoạt văn hóa không thể thiếu trong đời sống tinh thần, thường xuất hiện trong các dịp lễ hội, cưới hỏi, mừng nhà mới hay đêm trăng. Với những điệu múa đặc trưng như múa trống, múa lên nương, múa dệt vải, múa đợi mưa, múa giã bạn…, xòe Hà Nhì phản ánh phong tục, lao động và khát vọng mùa màng no đủ của đồng bào.

Đây là điệu múa tập thể tượng trưng cho sự gắn bó bền chặt và tinh thần hòa thuận của cộng đồng, là hình thức sinh hoạt văn hóa không thể thiếu trong các dịp lễ hội, sinh hoạt cộng đồng của người Hà Nhì.

Việc công nhận hai di sản này không chỉ góp phần tôn vinh, bảo tồn và phát huy giá trị văn hóa đặc sắc của người Hà Nhì nơi cực Tây Tổ quốc, mà còn khơi dậy niềm tự hào dân tộc, ý thức trách nhiệm trong gìn giữ kho tàng văn hóa truyền thống. Đây cũng là niềm vinh dự của tỉnh Lai Châu - vùng đất giàu bản sắc với hơn 20 dân tộc anh em cùng chung sống, cùng làm nên bức tranh văn hóa đa sắc màu của miền biên viễn.