Làm ngày không đủ, tranh thủ làm đêm

Về huyện Tương Dương những ngày này, đi đâu cũng bắt gặp không khí hồ hởi, quyết tâm của người dân trong phong trào chung tay xóa nhà tạm, nhà dột cho người nghèo năm 2025. Thế rồi, từ bản anh sang bản em, từ cộng đồng dân tộc này đến cộng đồng dân tộc khác… phong trào xóa nhà tạm, nhà dột cho hộ nghèo đã là việc làm trọng tâm được mỗi người dân xem như việc của nhà mình, việc của dòng họ mình.

Đồng hành cùng người dân, mỗi một cấp hội, mỗi tổ chức đoàn thể… đã tùy theo tình hình thực tế của mình, mà phát động phong trào thi đua trong toàn hội viên, với khí thế quyết tâm cao nhất.

Chúng tôi cứ nhớ mãi hình ảnh những bản làng sáng đèn, huy động các tổ chức đoàn thể và người dân san đất, gạt đá… dựng nhà cho hộ nghèo trong đêm. Ông Cụt Văn Vinh - Bí thư Chi bộ bản Côi, xã Lượng Minh chia sẻ: Để đẩy nhanh tiến độ xóa nhà ở dột nát, tạm bợ cho người nghèo, Ban Quản lý bản Côi huy động người dân, các tổ chức đoàn thể góp ngày công san lấp mặt bằng, vận chuyển nguyên vật liệu... 

Các thành viên tham gia chia thành 2 nhóm, 1 nhóm làm ban ngày, 1 nhóm làm ban đêm và luân phiên đổi cho nhau. Ai cũng tự nguyện, tự giác… như làm việc cho chính nhà mình.

Hôm về xã Tam Quang công tác, từ dưới chân núi, chúng tôi đã thấy từng đoàn người gùi đất đá, thậm chí dùng cả xe máy để chở vật liệu… vượt núi, dựng nhà. Các cấp hội, các lực lượng và bà con trong bản đã kề vai, sát cánh… trong chiến dịch “90 ngày đêm” ý nghĩa, nhân văn.

Thực hiện Chương trình vận động, hỗ trợ xây dựng nhà cho người có công, người nghèo, người có hoàn cảnh khó khăn về nhà ở giai đoạn 2023 – 2025, Tương Dương đã hoàn thành 2.671 nhà (xây mới 1.839 căn, sửa chữa 832 căn).

Tuy nhiên, vẫn còn hơn 1.800 căn nhà của hộ nghèo cần được sửa chữa và làm mới. Để hoàn thành, huyện Tương Dương đã phát động phong trào thi đua cao điểm “90 ngày đêm” quyết tâm xóa nhà tạm, nhà dột. 

Chiến dịch “90 ngày đêm” được khởi động từ sáng 01/3/2025 của lãnh đạo huyện Tương Dương đã truyền niềm cảm hứng nhân văn, trách nhiệm, sẻ chia đến tất cả các cộng đồng dân cư thôn, bản.

Bí thư Huyện ủy Tương Dương Lê Văn Lương chia sẻ: Sáng 1/3, toàn huyện đồng loạt phát động phong trào này tại tất cả các xã, thị với quyết tâm cao nhất, xem đây là nhiệm vụ chính trị đặc biệt quan trọng.

Ngay sau lễ phát động, toàn huyệnTương Dương đã vào cuộc với quyết tâm lớn, đặt ra mục tiêu đến 01/6/2025 phải hoàn thành xong việc xóa nhà tạm, nhà dột trên địa bàn. Theo đó, giai đoạn 1 bắt đầu từ 01/3/2025 - 15/4/2025 phấn đấu hoàn thành 50%; giai đoạn 2 từ 16/4/2025 - 01/6/2025 phấn đấu hoàn thành 50% còn lại.

Quyết tâm lớn, trách nhiệm cao… tính đến 21/3/2025 toàn huyện Tương Dương đã khởi công được 614 nhà (xây mới 221 nhà, sửa chữa 393 nhà), cụ thể: Chương trình xã hội hóa: 151 nhà (xây mới 83 nhà, sửa chữa 68 nhà); Chương trình MTQG giảm nghèo: 439 nhà (xây mới 133 nhà, sửa chữa 306 nhà); Chương trình hỗ trợ gia đình chính sách với cách mạng: 24 nhà (xây mới 5 nhà, sửa chữa 19 nhà).

Trong kết quả bước đầu ấy, toàn huyện đã huy động được hơn 4.200 ngày công, giúp đỡ các hộ gia đình đào nền, san gạt mặt bằng, vận chuyển vật liệu, lợp mái…

Những thách thức hiện hữu

Tương Dương là huyện miền núi giáp biên của tỉnh Nghệ An, có 4.656 hộ nghèo; trong đó, hộ nghèo DTTS là 4.618 hộ. Nếu phân tích tỷ lệ hộ nghèo, thì cũng đầy trăn trở. Trong tổng số 4.656 hộ nghèo toàn huyện, thì có đến 446 hộ nghèo không có khả năng lao động, 131 hộ nghèo là người có công với cách mạng.

Theo rà soát, giai đoạn 2023-2024, tổng nhu cầu làm nhà ở của huyện Tương Dương là 4.479 hộ, trong đó nhu cầu xây mới là 2.501 hộ, sửa chữa 1.978 hộ. Hiện nay, toàn huyện còn 1.808 căn nhà cần được sửa chữa, xây dựng mới theo Chương trình xóa nhà tạm, nhà dột dành cho hộ nghèo năm 2025 của Chính phủ.

Bí thư Huyện ủy huyện Tương Dương Lê Văn Lương bấm ngón tay: Tính ra, số hộ nghèo có nhu cầu xóa nhà tạm, nhà dột trên địa bàn huyện Tương Dương là lớn nhất tỉnh. Đó là một thách thức không nhỏ cho cấp ủy, chính quyền các cấp trên địa bàn trong việc triển khai, hỗ trợ xây dựng, huy động các nguồn lực…

Là những người thường xuyên “cắm bản” chúng tôi nhận thấy khó khăn ở Tương Dương không chỉ vậy. Nhiều bản làng ở huyện như bản Huồi Măn, Huồi Cọ (xã Nhôn Mai), bản Cà Moong (Lượng Minh), các bản làng xã Hữu Khuông, xã Mai Sơn… là những vùng biệt lập, xa ngái; rất khó khăn trong vận chuyển nguyên vật liệu, trong tổ chức thi công. 

Bên cạnh đó, toàn huyện cũng đang có 109 hộ gia đình, cá nhân sinh sống ở vùng sạt lở đất, sụt lún đất, lốc, lũ quét có nhu cầu bố trí tái định cư… nhưng việc tìm đất ở ổn định để dựng nhà cho người dân vẫn chưa thể thực hiện được, dẫn tới khó triển khai chương trình xóa nhà tạm, nhà dột trong năm 2025.

Xác định rõ những khó khăn, Bí thư Huyện ủy huyện Tương Dương Lê Văn Lương nhấn mạnh rằng: Mục tiêu hoàn thành xóa nhà tạm, nhà dột nát cho các hộ dân trên địa bàn huyện trong năm 2025, là nhiệm vụ nặng nề. Cấp ủy đảng, chính quyền và các tổ chức đoàn thể sẽ vào cuộc quyết tâm cao, nỗ lực lớn, hành động quyết liệt vì một chương trình ý nghĩa, giàu tính nhân văn.