Từ ý tưởng phát triển sản phẩm đến sinh kế cho người dân

Thái Nguyên hiện có 315 sản phẩm đạt chuẩn OCOP, trong đó 177 sản phẩm đạt 3 sao, 94 sản phẩm đạt 4 sao và 6 sản phẩm đạt 5 sao cấp quốc gia. Đằng sau những sản phẩm OCOP chất lượng, là hàng nghìn lao động nông thôn đang được tạo việc làm ổn định, có thu nhập cao hơn nhờ tham gia sản xuất, chế biến, quảng bá sản phẩm.

Tiêu biểu như, Hợp tác xã (HTX) Chè an toàn Hoan Xuyến xã Vô Tranh, tỉnh Thái Nguyên, do bà Tống Thị Xuyến làm Giám đốc. HTX hiện liên kết với nhiều hộ dân trong xóm tham gia trồng và chế biến chè sạch theo tiêu chuẩn VietGAP. Nhờ đó, nhiều hộ dân đã có việc làm thường xuyên, thu nhập tăng từ 1,5 - 2 lần so với trước đây.

Bà Xuyến chia sẻ: “Trước kia, người dân chỉ bán chè tươi cho thương lái, giá bấp bênh. Từ khi vào HTX, chúng tôi được hướng dẫn kỹ thuật, có nơi tiêu thụ ổn định, đời sống tốt hơn rất nhiều. Nhiều hộ dân không chỉ thoát nghèo bền vững mà còn có cơ hội nâng cao thu nhập, ổn định cuộc sống, vươn lên làm giàu”.

Còn tại xã Đồng Hỷ, chè an toàn Nguyên Việt cũng đang là mô hình tiêu biểu trong việc gắn sản xuất với phát triển kinh tế. Hiện HTX có 5 sản phẩm chè đạt chuẩn OCOP, trong đó có 3 sản phẩm 4 sao. 

Ngoài tạo việc làm ổn định cho hơn 30 lao động thường xuyên, HTX còn thu mua nguyên liệu của gần 100 hộ dân trong vùng, giúp người dân yên tâm canh tác, có thu nhập ổn định quanh năm.

Bà Uông Thị Lan, Giám đốc HTX chia sẻ: Hiện nay, HTX không chỉ tạo công ăn việc làm cho lao động thường xuyên mà còn liên kết, thu mua nguyên liệu giúp cho nhiều hộ dân trên địa bàn có đầu ra đảm bảo. Trong thời gian tới, chúng tôi sẽ tiếp tục phát triển sản xuất chè hữu cơ, mở rộng thị trường xuất khẩu để tăng giá trị sản phẩm. Khi đó, lao động địa phương sẽ có thêm cơ hội làm việc trong khâu sơ chế, đóng gói, du lịch trải nghiệm và quảng bá sản phẩm.

Phát triển OCOP gắn với du lịch

Không chỉ tập trung vào nông sản, Thái Nguyên còn phát triển OCOP gắn với du lịch cộng đồng. Nổi bật là Làng nhà sàn dân tộc sinh thái Thái Hải, mô hình được công nhận là Làng du lịch tốt nhất thế giới năm 2022 và sản phẩm OCOP 5 sao cấp quốc gia năm 2025.

Tại đây, hàng trăm lao động địa phương, chủ yếu là người DTTS, đã có việc làm ổn định với mức thu nhập từ 7 - 10 triệu đồng/tháng. Nhiều hộ trước kia thuộc diện khó khăn nay đã có điều kiện vươn lên khá giả nhờ tham gia hoạt động du lịch, dịch vụ và bán sản phẩm thủ công truyền thống.

Tỉnh Thái Nguyên đặt mục tiêu đến năm 2030 phát triển thêm ít nhất 150 sản phẩm OCOP mới đạt từ 3 sao trở lên, đồng thời hướng tới 35% chủ thể sản xuất xây dựng chuỗi giá trị theo hướng kinh tế tuần hoàn, OCOP xanh và bền vững. Đây chính là nền tảng để đảm bảo sinh kế lâu dài cho người dân, nhất là các nhóm yếu thế ở khu vực nông thôn.

Cùng với hỗ trợ vốn, kỹ thuật và xây dựng thương hiệu, Thái Nguyên đang đẩy mạnh chuyển giao công nghệ, số hóa quy trình sản xuất, truy xuất nguồn gốc sản phẩm OCOP. Những giải pháp này không chỉ nâng cao năng suất, chất lượng mà còn giúp người lao động học hỏi kỹ năng mới, tự tin hội nhập vào nền kinh tế số, yếu tố then chốt để phát triển kinh tế, hướng giảm nghèo bền vững trong thời kỳ mới.

Có thể nói, chương trình OCOP ở Thái Nguyên không chỉ làm thay đổi diện mạo kinh tế nông thôn mà còn mở ra hướng đi lâu dài trong công tác giảm nghèo. Khi người lao động được trao cơ hội, được tham gia sản xuất theo chuỗi giá trị, họ chính là những chủ thể sáng tạo trong quá trình phát triển quê hương.