Từ lâu, đồng bào Vân Kiều, Pa Kô ở huyện Hướng Hóa, tỉnh Quảng Trị đã biết trồng lúa nước. Tuy nhiên, việc sản xuất lúa nước trước đây chủ yếu “nhờ trời”, ít quan tâm đầu tư chăm bón, nên năng suất lúa thu được không cao. Do vậy, những năm qua lãnh đạo huyện Hướng Hóa đặt ra mục tiêu từng bước hỗ trợ người dân mở rộng diện tích lúa nước, giúp người dân nắm vững quy trình kỹ thuật sản xuất, sử dụng các giống lúa mới có năng suất, chất lượng cao nhằm nâng cao trình độ thâm canh, tăng hiệu quả sản xuất, chủ động lương thực tại chỗ.

Thông qua các chương trình dự án, chính sách dân tộc, huyện Hướng Hóa đã hỗ trợ người dân khai hoang đất bằng gieo cấy lúa nước 2 vụ; các phòng, trạm, đơn vị liên quan đã tổ chức các lớp tập huấn kỹ thuật làm đất, gieo cấy, chăm sóc, xây dựng các mô hình sản xuất lúa nước và hỗ trợ các giống lúa mới cho bà con nông dân các xã, thị trấn, nên diện tích và năng suất lúa nước hằng năm của huyện đều tăng. Bình quân giai đoạn 2016 – 2020, toàn huyện gieo cấy gần 1.600 ha lúa nước, với sản lượng 7.484 tấn lúa.

Là 1 trong 11 xã biên giới của huyện, trong những năm qua, cùng với tập trung chỉ đạo và khuyến khích các hộ dân phát triển một số cây trồng chủ lực có lợi thế cạnh tranh, đem lại hiệu quả kinh tế cao như cà phê, hồ tiêu, gừng, nghệ… xã Hướng Phùng tích cực tuyên truyền vận động nông dân các thôn khai hoang đất bằng, làm thủy lợi sản xuất lúa nước 2 vụ nhằm giải quyết nguồn lương thực tại chỗ cho người dân.

Chủ tịch UBND xã Hướng Phùng, Phan Ngọc Long cho biết, từ lâu người dân ở xã Hướng Phùng đã biết trồng lúa nước nhưng năng suất không cao. Kể từ năm 2016, khi Trung tâm Khuyến nông của tỉnh triển khai xây dựng thành công mô hình trồng lúa nước ở các thôn Cheng, Bụt Việt, kết hợp với việc địa phương được đầu tư xây dựng các công trình thủy lợi thì đến nay, toàn xã đã có 105 ha lúa, với năng suất đạt từ 45 - 50 tạ/ha, sản lương 525 tấn.

Là một trong 45 hộ đồng bào dân tộc Vân Kiều được di dời đến nơi ở mới tại khu tái định cư Ra Lỳ - Rào, xã Hướng Sơn, ông Hồ Văn Trai chia sẻ. “Trước đây, gia đình mình làm lúa chủ yếu là “nhờ trời”, cứ đến vụ thì gieo lúa xuống, khi nào thấy lúa chín thì cắt về. Không bón phân, không chăm sóc chi hết nên cây lúa còi cọc, hay bị sâu bệnh. Năm nào được mùa lắm thì thu được khoảng vài ba tạ. Nhưng nay, được xã cho giống lúa mới, được cán bộ hướng dẫn kỹ thuật làm đất, bón phân, chăm sóc nên cây lúa phát triển tốt. Vụ lúa này gia đình mình thu được hơn 1 tấn lúa. Từ nay, gia đình không còn phải lo thiếu ăn nữa rồi”...

Phó Trưởng Phòng Nông nghiệp và Phát triển nông thôn huyện Hướng Hóa, Hồ Quốc Trung cho biết, toàn huyện Hướng Hóa có gần 900 ha lúa nước, tập trung chủ yếu ở các xã Hướng Lập, Hướng Việt, Hướng Sơn, Húc, Ba Tầng, Hướng Tân, Hướng Phùng, Hướng Linh… Những năm qua, thông qua các chương trình dự án, các công trình thủy lợi trên địa bàn đã được đầu tư xây dựng, sửa chữa. Hiện toàn huyện có 84 công trình thủy lợi cung cấp nguồn nước cho sản xuất lúa nước 2 vụ của người dân.

Huyện cũng đã phân bổ hơn 5,6 tỉ đồng hỗ trợ người dân thực hiện phục hóa, cải tạo ruộng lúa bị bồi lấp (do thiên tai năm 2020), đồng thời cấp phát kịp thời các giống lúa mới như: Thiên Ưu 8, HT1, Bắc Thơm 7, An Sinh 1399... cho nông dân các xã, thị trấn đưa vào gieo cấy. Thực tế cho thấy, các giống lúa mới rất ít sâu bệnh, năng suất năm sau cao hơn năm trước, hiện năng suất lúa nước đạt bình quân 46 tạ/ha.