Rời phố về quê gieo mầm thảo dược quý

Sinh năm 1992,  tại xã Yên Trạch, tỉnh Thái Nguyên – một vùng đất còn nhiều khó khăn, Nguyễn Quốc Hoàng từng nuôi giấc mơ đổi đời bằng con đường học vấn. Tốt nghiệp ngành Kỹ thuật máy tính, Trường Đại học Kỹ thuật Công nghiệp (Đại học Thái Nguyên) năm 2014, anh nhanh chóng có việc làm ở các công ty công nghệ tại thành phố lớn.

Nhưng sau những bộn bề đô thị, Hoàng luôn trăn trở: “Làm sao để quê hương mình phát triển, để bà con không phải tha hương mưu sinh?”. Câu hỏi ấy thôi thúc anh lựa chọn con đường ngược lại với nhiều bạn trẻ: rời phố về quê.

Bắt đầu từ năm 2018, Hoàng tham gia Hợp tác xã (HTX) Nông nghiệp Tiên Phong, thử nghiệm trồng cà gai leo cùng bà con. Thiếu kinh nghiệm, mô hình gặp nhiều khó khăn, không ít người nản chí. Nhưng Hoàng quyết định gánh vác, trở thành Chủ tịch HĐQT kiêm Giám đốc HTX, vừa điều hành sản xuất, vừa học thêm kiến thức về y học cổ truyền để có nền tảng vững chắc.

Sau nhiều khảo sát, anh nhận ra mướp đắng rừng – loài thảo dược quý, thích nghi tốt với vùng núi phía Bắc và phù hợp với thổ nhưỡng Yên Trạch. Năm 2022, Hoàng mạnh dạn trồng thử 0,8ha mướp đắng rừng theo hướng hữu cơ. Vụ đầu tiên mang lại doanh thu hơn 500 triệu đồng – con số ngoài mong đợi, thắp lên niềm tin cho cả HTX.

Từ đó, Hoàng mở rộng diện tích lên 3,3ha (năm 2024) và 7,3ha (đầu năm 2025). Ngoài mướp đắng rừng, HTX còn trồng xen cà gai leo, khôi nhung, ba kích, đu đủ… Tất cả đều canh tác hữu cơ, nói không với hóa chất, vừa bảo vệ môi trường vừa tạo ra sản phẩm an toàn cho người tiêu dùng.

Tạo chuỗi giá trị từ nông trại đến sản phẩm OCOP

Không dừng ở trồng trọt, Nguyễn Quốc Hoàng cùng HTX Tiên Phong đầu tư dây chuyền chế biến sâu để nâng cao giá trị. Từ quả mướp đắng rừng, HTX cho ra đời các sản phẩm: trà sấy khô nguyên quả, trà thái lát, trà túi lọc. Song song, họ phát triển thêm hơn 15 dòng sản phẩm khác từ thảo dược như cao cà gai leo, cao xương khớp, cao mỡ máu, cao gan, cao khôi nhung...

Các sản phẩm đều được đóng gói chuyên nghiệp, có tem truy xuất nguồn gốc, chứng nhận an toàn thực phẩm và được kiểm nghiệm chất lượng. Cuối năm 2024, HTX hoàn thiện hồ sơ đạt VietGAP, hữu cơ và OCOP – một bước tiến khẳng định thương hiệu trên thị trường.

Điểm đặc biệt của Hoàng là gắn sản xuất cây dược liệu với chăm sóc sức khỏe cộng đồng. Tận dụng kiến thức y học cổ truyền, HTX mở mô hình trị liệu hỗ trợ điều trị xương khớp, thoái hóa cột sống bằng vật lý trị liệu kết hợp thuốc nam.

Không chỉ vậy, anh còn kết hợp bảo tồn văn hóa Tày thông qua du lịch sinh thái. Đến với HTX, du khách được trải nghiệm ở nhà sàn, tham gia hái thuốc nam, chế biến trà, khám phá dịch vụ chăm sóc sức khỏe cổ truyền. Đây là hướng đi giàu bản sắc, vừa tạo giá trị kinh tế, vừa góp phần bảo tồn văn hóa dân tộc.

Hiện HTX có 15 thành viên chính thức, tạo việc làm cho gần 20 lao động địa phương (đa số là đồng bào Tày, Dao, Nùng), với thu nhập bình quân 6 triệu đồng/người/tháng. Không chỉ bán trực tiếp, Hoàng còn đưa sản phẩm lên sàn thương mại điện tử, các kênh Facebook, TikTok, Zalo, giúp dược liệu vùng cao đến gần hơn với người tiêu dùng khắp cả nước.

Câu chuyện khởi nghiệp của Nguyễn Quốc Hoàng không chỉ đơn thuần là hành trình lập nghiệp. Đó là minh chứng sống động cho tinh thần tự lực, tự cường của người trẻ dân tộc thiểu số từ việc biết kết hợp tri thức bản địa, khoa học, công nghệ và bản sắc văn hóa để làm giàu ngay trên chính quê hương.

Từ mướp đắng rừng, Hoàng đã gieo nên niềm tin rằng,  cây dược liệu Việt hoàn toàn có thể trở thành hướng đi bền vững cho kinh tế nông thôn, mở ra cơ hội thoát nghèo cho bà con vùng cao.

 “Tôi tin rằng, dược liệu Việt Nam không chỉ mang lại giá trị sức khỏe, mà còn là chìa khóa để vùng cao vươn lên bằng chính nội lực của mình”, Quốc Hoàng chia sẻ.