Ứng dụng khoa học kỹ thuật vào sản xuất

Dự án “Ứng dụng khoa học kỹ thuật thâm canh cây na rải vụ trên địa bàn tỉnh Thái Nguyên” được triển khai từ tháng 10/2021 đến 10/2024, với quy mô 3 ha, tại 2 xã vùng cao. Mục tiêu của dự án là xây dựng mô hình trồng na rải vụ chất lượng cao, giúp cây cho quả đều, mẫu mã đẹp, ngọt đậm và kéo dài thời gian thu hoạch, từ đó đáp ứng tốt hơn nhu cầu thị trường.

Theo kế hoạch, năm đầu tiên, dự án hướng dẫn bà con áp dụng các biện pháp kỹ thuật đốn, tỉa rải vụ trên những cây đủ điều kiện, đồng thời chăm sóc phục hồi các cây khác. Sang năm thứ hai và thứ ba, toàn bộ diện tích được thực hiện các biện pháp rải vụ. Nhờ vậy, cây na không chỉ ra quả đều hơn mà còn cải thiện năng suất, chất lượng và giá trị kinh tế.

Chị Triệu Thị Luyến, xóm Hiên Minh, xã La Hiên, chia sẻ: “Gia đình tôi trồng na từ nhiều năm nay với diện tích hơn 10 sào (0,36 ha). Khi áp dụng kỹ thuật rải vụ, chúng tôi phải cắt tỉa một phần cành trên cao để tạo tán thấp, ban đầu khá lo lắng nhưng nay thấy cây phát triển tốt, quả chín đều, mẫu mã đẹp. Nhờ được cán bộ kỹ thuật hướng dẫn, chúng tôi biết cách cắt tỉa mầm trên thân để kích thích ra hoa trái vụ, đồng thời giữ lại mầm ngoài tán để nuôi quả chính vụ”.

Đem lại hiệu quả cao

Không chỉ ở La Hiên, tại xã Võ Nhai, mô hình cũng mang lại hiệu quả cao. Gia đình ông Kiều Thượng Chất, xóm Phượng Hoàng, trồng khoảng 800 cây na, với sản lượng gần 12 tấn/năm. Sau khi thử nghiệm thành công, từ năm 2022, ông chuyển toàn bộ diện tích sang trồng na rải vụ. Thay vì thu hoạch tập trung vào tháng 8 và 9, gia đình ông áp dụng các biện pháp kỹ thuật để thu hoạch quả từ tháng 8 đến đầu tháng 12.

Ông Chất chia sẻ kinh nghiệm: “Cành cây phải già, tán tương đối thưa để ánh sáng chiếu vào làm nảy chồi trong thân. Dựa vào đặc tính của cây na, chúng tôi cắt chồi cũ để cây mọc ra những chồi mới có hoa, sau đó tiến hành thụ phấn cho hoa tạo thành quả vụ muộn. Quan trọng nhất là phải chủ động nước tưới và tỉa thưa tán để ánh sáng chiếu vào quả”.

Nhờ áp dụng mô hình rải vụ, mỗi năm gia đình ông Chất thu về khoảng 300 triệu đồng sau khi trừ chi phí, tăng gần 40% so với phương pháp trồng thông thường. Giá bán na trái vụ cũng cao hơn hẳn, từ 70 - 80 nghìn đồng/kg, so với 30 - 40 nghìn đồng/kg trong chính vụ. Đây thực sự là một hướng đi giúp gia đình ông nâng cao thu nhập, ổn định cuộc sống.

Điểm nổi bật của mô hình không chỉ là tăng thu nhập, mà còn giúp bà con chủ động bố trí lao động, chăm sóc cây trồng và sử dụng phân bón hợp lý. Đồng thời, việc áp dụng kỹ thuật rải vụ còn giúp thay đổi nhận thức của người dân về sản xuất nông nghiệp theo hướng bền vững, chất lượng cao và an toàn thực phẩm.

Ông Phạm Minh Phương, Phó Chủ tịch UBND xã Võ Nhai, nhận định: “Dự án đã thành công bước đầu khi mang lại hiệu quả kinh tế cao, giúp bà con thay đổi tư duy canh tác, hướng tới sản phẩm nông nghiệp sạch và an toàn. Đây là hướng đi cần nhân rộng để hỗ trợ bà con vùng cao giảm nghèo bền vững".

Nhìn vào kết quả thực tế, rõ ràng việc ứng dụng khoa học kỹ thuật trong trồng na rải vụ là một giải pháp thiết thực, giúp bà con vùng cao Thái Nguyên nâng cao năng suất, chất lượng nông sản và giá trị kinh tế. Không chỉ tăng thu nhập, mô hình còn giúp bà con chủ động hơn trong sản xuất, giảm bớt rủi ro về thị trường và điều kiện thời tiết.

Đặc biệt, với những hộ gia đình còn khó khăn, việc trồng na rải vụ mở ra cơ hội làm giàu ngay trên chính mảnh đất của mình. Khi thu nhập từ na ổn định, bà con có thể đầu tư cho học tập, chăm sóc sức khỏe và phát triển các hoạt động kinh tế khác, góp phần giảm nghèo bền vững.