Nơm nớp vùng “rốn lũ”

Với địa hình trũng thấp, đông dân cư nên từ lâu vùng thiên tai sạt lở bờ sông Ba trở thành vùng “rốn lũ” của huyện Ia Pa. Để rồi mỗi năm khi mùa mưa lũ đến, người dân phải hứng chịu nhiều cơn bão dữ cùng với nỗi nơm nớp lo sợ cho sự an nguy của bản thân và mất mát tài sản.

Những năm gần đây, do biến đổi khí hậu, dòng chảy thay đổi, lũ sông Ba chảy xiết khiến nhiều đoạn sạt lở nghiêm trọng, tiến sát vào vườn tược, nhà cửa của người dân. Có những trận mưa lũ hung dữ cao hơn 1 m như cuốn phăng tất cả trên đường đi, có khi nhấn chìm ngôi nhà của người dân. 

Ông Nay Khúy, trưởng buôn Jứ chia sẻ: “Cứ hễ mưa lớn kéo dài là cả buôn lại chìm ngập trong nước. Nhiều lần lực lượng chức năng phải hỗ trợ bà con di dời trong đêm do nước dâng cao đột ngột. Cả nhà tôi 4 miệng ăn chỉ dám mang theo mấy bộ đồ, vài lon gạo hoặc gói mì tôm dự trữ. Đến nơi lánh nạn rồi nhưng cả trăm hộ dân không ai chợp mắt. Mùa mưa lũ năm ngoái, nước dâng cao quá, có hộ bị trôi mất 160 tấm ván chuẩn bị làm nhà. Chủ nhà tiếc của ốm mất mấy ngày, đến giờ vẫn chưa có tiền làm lại ngôi nhà mới, cuộc sống khó khăn thêm bội phần”.

Cùng chung nỗi niềm, chị Ksor H’Mun, chia sẻ: “Mỗi khi có thông tin mưa lũ, chính quyền địa phương đều phải huy động ca nô trực sẵn sàng để di dời khoảng các hộ dân buôn Jứ đến nơi tránh lũ an toàn. Lũ lên mức báo động 3 là chia cắt buôn trong nhiều ngày. Người thì di dời lên điểm trường học trên cao; vật nuôi thì lùa lên bãi đất cao, bà con luân phiên nhau canh giữ. Nước rút, gia súc, gia cầm nhà ai nhà ấy tới nhận về. Nhưng lũ lụt khiến bùn đất, rác rưởi tràn ngập khắp nơi, gây ô nhiễm môi trường, đặc biệt là nguồn nước. Cơn lũ dữ đi qua để lại muôn vàn khó khăn cho bà con”.

An cư lạc nghiệp

Trước tình hình trên, để đảm bảo đời sống lâu dài cho người dân, năm 2021, dự án bố trí ổn định dân cư vùng thiên tai xã Ia Broăi được triển khai nhằm ổn định dân cư cho 90 hộ đồng bào dân tộc Gia Rai ở vùng thiên tai sạt lở bờ sông Ba. Tổng mức đầu tư dự án là 22,6 tỷ đồng, trong đó, nguồn vốn dự phòng ngân sách trung ương là 18 tỷ đồng, ngân sách huyện cân đối phân bổ 4,6 tỷ đồng. Dự án triển khai trên diện tích 4,98 ha, đồng bộ về hạ tầng, có 1 nhà rông, 2 phòng học mầm non, đường giao thông, công trình cấp điện, cấp nước sinh hoạt, tiêu thoát nước. Tại khu tái định cư, mỗi hộ dân được cấp 360 - 390 m2 đất, hỗ trợ 20 triệu đồng di dời nhà ở. Cuộc sống mới đang dần hiện hữu tại khu tái định cư Bôn Jư, mang niềm vui và an tâm cho bà con nơi đây.

Những ngày cuối năm, không khí tại khu tái định cư buôn Jứ đang rộn ràng, tất bật. Bà con khẩn trương hoàn thành ngôi nhà mới của mình. Hầu hết những hộ dân thuộc diện di dời đã đoàn kết hỗ trợ nhau trong việc dỡ nhà, dựng nhà, đóng tôn. Đối với những hộ nghèo, neo đơn chưa di dời, chính quyền địa phương sẽ có phương án phối hợp với lực lượng vũ trang hỗ trợ kịp thời.

Ngày mới đã về với buôn Jứ, niềm vui cùng niềm tin rạng ngời trên khuôn mặt của đồng bào Gia Rai nơi đây. Ông Nay Khúy, Trưởng buôn Jứ phấn khởi nói: “So với ở chỗ cũ thì đất ở đây bằng phẳng, tốt hơn, nước lũ không tới được, không còn lo bị sạt lở. Nước sạch dẫn về từng hộ gia đình phục vụ sinh hoạt. Các cháu đi học gần nhà, thuận tiện không phải đưa đón. Bà con ai cũng muốn nhanh được đến nơi ở mới nên được chính quyền địa phương vận động là làm theo ngay. Dời đến nơi ở mới để cất nhà to hơn, yên tâm làm ăn ổn định cuộc sống.”

Giờ đây, buôn Jứ đã khoác lên mình chiếc áo mới, không còn bị ám ảnh bởi mưa lũ, sạt lở bất cứ lúc nào. Bà con yên tâm chăm lo sản xuất, ổn định cuộc sống, đói nghèo cũng dần rời xa. 

Ông Bùi Văn Ngọc - Chủ tịch UBND xã Ia Broăi, cho biết: "Chúng tôi thành lập 1 tổ để tuần tra giám sát phân luồng cho các phương tiện di dời, buôn bán nông sản… đảm bảo an ninh trật tự, an toàn giao thông khu tái định cư buôn Jứ. Hiện tại, các hộ dân buôn Jứ đã về nơi an toàn, cuộc sống của người dân được yên ổn, không còn lo ảnh hưởng do mưa lũ. Sắp tới, các ban, ngành, đoàn thể xã sẽ phát động hỗ trợ các hộ dân làm hàng rào xanh, con đường hoa cũng như trồng cây bóng mát tạo cảnh quan buôn làng xanh, sạch, đẹp. Diện tích đất ở cũ của người dân sẽ được thu hồi phục vụ cho mục đích bố trí, sắp xếp lại dân cư trong buôn, tạo điều kiện để bà con mở rộng quỹ đất, phát triển sản xuất”.

Về nơi tái định cư mới để “an cư, lạc nghiệp” đã mở ra một tương lai mới với bà con buôn Jứ. Đây cũng sẽ là động lực giúp bà con buôn Jứ tiếp tục ổn định cuộc sống, phát triển kinh tế bền vững.