Nâng cao thu nhập, cải thiện đời sống

Anh Bùi Văn Hội, một hộ dân tại xóm Ngòi, xã Suối Hoa, huyện Tân Lạc, là một trong những người tiên phong phát triển nghề nuôi cá lồng. Trước đây, gia đình anh làm nông nghiệp và lao động tự do với thu nhập không ổn định, thuộc diện hộ nghèo. Tuy nhiên, khi nhận thấy tiềm năng từ việc nuôi cá lồng, anh đã mạnh dạn vay vốn để đầu tư. Hiện nay, với 30 lồng cá, gia đình anh đạt thu nhập hơn 100 triệu đồng/năm, đủ để trang trải cuộc sống, nuôi con ăn học, và xây dựng căn nhà trị giá gần 1 tỷ đồng vào năm 2022.

Không chỉ riêng anh Hội, nghề nuôi cá lồng trên hồ Hòa Bình đã thay đổi cuộc sống của nhiều người dân địa phương. Trang trại Cường Thịnh Fish, với khoảng 240 lồng cá, tạo việc làm cho hơn 20 lao động với mức thu nhập từ 8 - 12 triệu đồng/người/tháng. Theo chị Bùi Thị Muốn, quản lý trang trại, công ty đã đào tạo kỹ thuật nuôi cá lồng cho lao động phổ thông, giúp họ ổn định cuộc sống và gắn bó lâu dài với nghề.

Xã Suối Hoa, nơi có hơn 1.000ha mặt nước, từng chỉ nuôi cá theo mô hình nhỏ lẻ với hiệu quả thấp. Tuy nhiên, nhờ chính sách hỗ trợ về vốn và kỹ thuật, người dân đã mạnh dạn đầu tư nuôi cá lồng quy mô lớn. Đến nay, xã có khoảng 550 lồng cá, tạo việc làm cho hàng trăm lao động với thu nhập bình quân từ 5-6 triệu đồng/tháng.

Tăng cường quy mô và giá trị sản xuất

Trên hồ Hòa Bình, số lồng nuôi cá đã tăng lên gần 5.000 lồng, sản lượng đạt khoảng 10.000 tấn/năm, mang lại giá trị kinh tế ước tính 600 tỷ đồng/năm. Một lồng nuôi cá có thể mang lại thu nhập từ 50-70 triệu đồng/năm. Hiện nay, có 35 doanh nghiệp, hợp tác xã, tổ hợp tác, và các trang trại gia đình tham gia nuôi cá lồng, trong đó hai doanh nghiệp áp dụng công nghệ tiên tiến với quy mô hơn 200 lồng.

Nhằm thúc đẩy nghề nuôi cá lồng, từ năm 2014, tỉnh Hòa Bình đã ban hành Nghị quyết số 12 và Quyết định số 10, đưa ra các chính sách hỗ trợ về vốn, kỹ thuật, và khuyến khích đầu tư. Kết quả, từ năm 2015-2022, tỷ lệ lồng cá tăng hơn 115%, sản lượng thu hoạch tăng trung bình 40%/năm, với các loài cá giá trị như cá chiên, lăng chấm, trắm đen, và cá tầm.

Đồng thời, tỉnh cũng quan tâm đến việc bảo vệ và tái tạo nguồn lợi thủy sản. Giai đoạn 2020-2023, ngành nông nghiệp phối hợp cùng các đơn vị đã thả trên 60.000 con cá giống, và năm 2024 thả thêm 17.000 con cá giống vào hồ. Bên cạnh đó, các lớp tuyên truyền về bảo vệ môi trường và nguồn lợi thủy sản đã được tổ chức, giúp nâng cao nhận thức của người dân.

Để nâng cao giá trị kinh tế, tỉnh Hòa Bình đã cấp chứng nhận "Cá sông Đà - Hòa Bình" và xây dựng các chuỗi liên kết tiêu thụ sản phẩm tại nhiều địa phương. Một số cơ sở nuôi cá đã xây dựng thương hiệu và chuỗi cửa hàng tại Hà Nội, như cá sạch Cường Thịnh, cá sạch sông Đà, tạo lòng tin về chất lượng và thúc đẩy sự phát triển bền vững.

Với tiềm năng lớn từ vùng hồ Hòa Bình, nghề nuôi cá lồng không chỉ là nguồn sinh kế cho người dân mà còn là động lực phát triển kinh tế, góp phần xây dựng cuộc sống ổn định và bền vững cho các cộng đồng ven hồ.

Tuy nhiên, thách thức vẫn còn tồn tại. Việc khai thác thủy sản chưa được quản lý chặt chẽ, dẫn đến suy giảm nguồn lợi và nguy cơ cạn kiệt một số loài cá quý như cá anh vũ, chiên, và dầm xanh. Tỉnh Hòa Bình sẽ tiếp tục tăng cường các biện pháp bảo vệ nguồn lợi thủy sản, mở rộng các mô hình nuôi cá công nghệ cao và phát triển thị trường tiêu thụ bền vững.