Chăm chỉ làm ăn thì không lo đói

Cuối năm 2019, cùng với 12 hộ đồng bào dân tộc Pu Péo ở xã Phố Là, huyện Đồng Văn (Hà Giang) chị Củng Ly Siu, người dân thôn Chúng Trải được hỗ trợ 1 con bò từ nguồn vốn thuộc Quyết định 2086. Sau 1 năm chăm sóc, con bò đã phát triển khỏe mạnh, có giá trị khoảng 20 triệu đồng. Chị Siu chia sẻ: Với tôi, đây là nguồn lực quý giá, là cơ hội để thúc đẩy sản xuất phát triển.

Tại huyện Hoàng Su Phì, cũng trong năm 2019, đã có 28 hộ nghèo, hộ cận nghèo dân tộc Phù Lá thuộc thôn Bản Máy, xã Bản Máy được hưởng lợi. Điển hình như hộ anh Sùng Phà Diu, cuối năm 2019, anh được hỗ trợ 1 con bò trị giá 15 triệu đồng. Tháng 8/2020, cùng với 28 hộ đồng bào Phù Lá trong thôn, anh Diu tiếp tục được hỗ trợ 2 triệu đồng tiền giống cây bắp cải, cây cải xanh, phân bón, hàng rào để làm chuồng nuôi nhốt. “Nhờ Quyết định 2086, những hộ nghèo như chúng tôi có nhiều điều kiện để vươn lên thoát nghèo. Chỉ cần chăm chỉ làm ăn thì không lo bị đói nữa”, anh Diu bộc bạch

Tại thôn Bản Máy, trong 2 năm qua, 28 hộ đồng bào dân tộc Phù Lá được hỗ trợ 28 con bò. Cùng đó, 37 hộ dân thuộc cụm dân cư Hoa Si Pan được hỗ trợ 500 triệu đồng để cải tạo khu vệ sinh, cấp giống cây su hào, bắp cải và phân bón để tham gia mô hình trồng rau dinh dưỡng.

Bên vườn rau dinh dưỡng của gia đình, bà Lùng Thị Mí, ở cụm dân cư Hoa Si Pan, thôn Bản Máy, xã Bản Máy chia sẻ: Được hỗ trợ và tham gia HTX trồng rau dinh dưỡng, tôi có thêm kiến thức để trồng và chăm sóc cây rau, vừa bảo đảm được năng suất, lại bảo đảm chất lượng.

“Để thực hiện mô hình trồng rau dinh dưỡng, chính quyền xã đưa bà con lên thực tế tại Đồn Biên phòng Bản Máy để học kỹ thuật chăm sóc cây rau. Căn cứ theo danh sách và nhu cầu thực tế, UBND xã hỗ trợ trực tiếp 2 triệu đồng cho các hộ dân theo nguồn vốn từ Quyết định 2086. Với Mô hình trồng rau an toàn, nếu được quan tâm, hỗ trợ tiêu thụ thì sẽ là hướng thoát nghèo bền vững cho người dân địa phương”, ông Hoàng Quốc Chung, Phó Chủ tịch UBND xã Bản Máy chia sẻ.

Thực hiện Quyết định 2086/QĐ-TTg về chính sách hỗ trợ phát triển KT-XH các dân tộc rất ít người, từ năm 2018 - 2020, tỉnh Hà Giang đã hỗ trợ trên 4,3 tỷ đồng cho 1.085 hộ mua giống, phân bón, vật tư. Mở hàng chục lớp tập huấn nâng cao kiến thức sản xuất. Hỗ trợ vật tư cho 1.075 hộ, với tổng kinh phí trên 5,3 tỷ đồng để xây dựng nhà vệ sinh, nâng tỷ lệ hộ DTTS sử dụng nhà vệ sinh đạt chuẩn lên 46,6%.

Đặc biệt, mô hình hỗ trợ các tổ hợp tác trồng rau dinh dưỡng của dân tộc Phù Lá ở thôn Bản Máy, xã Bản Máy đã giúp đồng bào thay đổi nhận thức, hành vi về phát triển sản xuất hiệu quả, an toàn, đang được huyện lập đề án nhân rộng. Dự kiến cuối năm 2020, đầu năm 2021 hoàn thiện việc hỗ trợ 6 tổ hợp tác trồng rau an toàn cho đồng bào Phù Lá tại thôn Bản Máy, với kinh phí 3 tỷ đồng.

Đẩy mạnh hỗ trợ các hoạt động văn hóa

Thực hiện Quyết định 2086, từ năm 2019 đến nay, tỉnh Hà Giang đã hỗ trợ trang thiết bị cho 40 nhà sinh hoạt cộng đồng tại 40 bản. Hỗ trợ tiền mua sắm nhạc cụ truyền thống, trang phục dân tộc; bảo tồn nghề truyền thống tiêu biểu của dân tộc Pà Thẻn và Phù Lá; duy trì hoạt động các đội văn nghệ tại thôn, bản; hỗ trợ Nhân dân học tiếng dân tộc Pu Péo, Phù Lá, Bố Y, Pà Thẻn. Hỗ trợ bảo tồn kiến trúc, văn hóa truyền thống của dân tộc Lô Lô, Pu Péo, Bố Y, Pà Thẻn, Phù Lá. Hỗ trợ hoạt động lễ hội truyền thống...

Nhằm gìn giữ và phát huy nghề dệt thổ cẩm truyền thống của đồng bào Pà Thẻn, năm 2018, Hợp tác xã (HTX) Dệt thổ cẩm Tân Bắc, xã Tân Bắc, huyện Quang Bình được thành lập. Tại đây, các nghệ nhân vừa truyền dạy nghề cho phụ nữ trong xã, vừa tạo ra các sản phẩm bán ra thị trường và phục vụ khách du lịch.

Chị Tải Thị Mai, Giám đốc HTX cho biết: “HTX được thành lập với mong muốn quy tụ các nghệ nhân lại để truyền dạy nghề cho thế hệ trẻ. Chúng tôi đã mở được một lớp truyền dạy cho chị em trong xã với 20 người tham gia. Hiện nay, cơ bản các chị em trong HTX đã thành thạo các kỹ thuật thêu, dệt. Tuy nhiên, do thiếu kinh phí mua vật liệu, nên các hoạt động của HTX chưa được mở rộng”.

Trao đổi với phóng viên, ông Ma Công Mạch, Phó Trưởng Phòng Tuyên truyền và Địa bàn, Ban Dân tộc tỉnh Hà Giang cho biết: Do việc điều chỉnh nguồn vốn từ năm 2019 sang 2020 nên Đề án Hỗ trợ bảo tồn nghề truyền thống tiêu biểu tỉnh Hà Giang triển khai thực hiện trong năm 2020, với 5 nghề truyền thống, thực hiện trên địa bàn huyện Quang Bình, tổng kinh phí 1,5 tỷ đồng. Tỉnh tập trung hỗ trợ 2 dự án HTX Dệt thổ cẩm xã Tân Bắc và nghề đan lát của đồng bào Phù Lá ở xã Nàn Xìn.

Theo báo cáo của Ban Dân tộc tỉnh Hà Giang: Trong 2 năm 2019 - 2020, từ nguồn vốn của Quyết định 2086, tỉnh đã bố trí trên 73 tỷ đồng để triển khai các hạng mục thiết yếu, như: Hỗ trợ sản xuất; hỗ trợ mua sắm nhạc cụ truyền thống; hỗ trợ duy trì hoạt động các đội văn nghệ thôn, bản; bảo tồn kiến trúc, văn hóa truyền thống và các hoạt động bình đẳng giới. Đến hết năm 2019, số hộ nghèo, cận nghèo theo Đề án được phê duyệt giảm 252/1.336 hộ, tỷ lệ hộ nghèo toàn tỉnh Hà Giang còn 26,73% (cuối năm 2019).