Hàng ngàn trẻ em đang rất thiệt thòi

Theo thống kê sơ bộ, toàn tỉnh Nghệ An có 899.955 trẻ em, thì số trẻ em có hoàn cảnh đặc biệt, khó khăn là 13.011 em, chiếm 1,45%, trong đó có 10.721 trẻ khuyết tật, chiếm 1,19% so với tổng số trẻ em; trẻ em có nguy cơ rơi vào hoàn cảnh đặc biệt là 134.429 trẻ.

Tại thời điểm tháng 5/2023, số trẻ em được hưởng trợ cấp thường xuyên là 16.904, trong đó: Trẻ bị khuyết tật đặc biệt nặng: 2.169 em; trẻ bị khuyết tật nặng là 5.873 em; có 8.862 trẻ dưới 3 tuổi thuộc diện hộ nghèo, hộ cận nghèo đang sống tại địa bàn các xã, thôn vùng đồng bào DTTS và miền núi đặc biệt khó khăn. 

Hàng năm, các chế độ trợ giúp xã hội đã được các cấp, các ngành quan tâm, thực hiện đầy đủ nhưng không thấm vào đâu so với nhu cầu thực tế hàng ngày của các em.

Dẫn số liệu từ huyện Nghi Lộc – một trong những huyện có tỷ lệ trẻ em có hoàn cảnh khó khăn, hoàn cảnh đặc biệt tương đối cao sẽ thấy rõ điều đó. Theo chị Trần Thị Lộc, cán bộ chính sách huyện Nghi Lộc, trên địa bàn huyện hiện có 1.060 cháu có hoàn cảnh đặc biệt và hoàn cảnh khó khăn; trong đó có 43 trẻ mồ côi không nơi nương tựa, 492 trẻ thuộc hộ nghèo, cận nghèo và 525 trẻ bị khuyết tật. 

Bà Lộc cho hay: Địa phương đã thực hiện đầy đủ, kịp thời, đúng quy định các chế độ trợ giúp xã hội thường xuyên đối với trẻ em có hoàn cảnh đặc biệt khó khăn, nhưng để trẻ được đáp ứng nhu cầu tối thiểu, thì đang rất cần sự chung tay của nhiều tổ chức trong cộng đồng.

Ngay tại địa bàn huyện 30a Kỳ Sơn, hiện đang có 668 trẻ có hoàn cảnh đặc biệt khó khăn, trong đó có 362 trẻ khuyết tật; 306 trẻ mồ côi và hoàn cảnh khó khăn khác. Ông Nguyễn Hữu Lập, Trưởng phòng Lao động, Thương binh và Xã hội (LĐ,TB&XH) huyện Kỳ Sơn tỏ ra “bất lực”: Việc chăm sóc và giáo dục trẻ em tại địa phương có nhiều khó khăn do địa hình rừng núi hiểm trở, tỷ lệ trẻ em thuộc hộ nghèo lớn, nên các nguồn hỗ trợ chỉ như “muối bỏ biển”. "Chỉ lấy ví dụ về việc thăm khám, điều trị bệnh dành cho trẻ em khuyết tật từ quỹ bảo trợ xã hội đã thấy rõ sự “bấp cập” rồi. Cũng bởi đường sá xa xôi, gia đình các em lại khó khăn nên việc “phủ sóng” tất cả các đối tượng có hoàn cảnh đặc biệt trên địa bàn quả thực còn cả vấn đề…", ông Lập dẫn chứng.

Nỗ lực nhưng vẫn thiếu nguồn lực

Những năm qua, việc triển khai các Chương trình thuộc Đề án vận động nguồn lực xã hội hỗ trợ trẻ em các xã đặc biệt khó khăn, thuộc vùng DTTS và miền núi; trẻ em có hoàn cảnh đặc biệt, khó khăn trên địa bàn tỉnh Nghệ An giai đoạn 2021-2025 cũng đã được các địa phương nỗ lực thực hiện. 

Theo kết quả thống kê, từ năm 2021 đến tháng  6 tháng năm 2023, nguồn lực thực hiện công tác trẻ em trên địa bàn tỉnh, đạt hơn 116 tỷ đồng. Số tiền này dành để hỗ trợ, giúp đỡ trẻ em có hoàn cảnh đặc biệt, trẻ em có hoàn cảnh khó khăn, trẻ em mồ côi cha mẹ, trẻ em và gia đình bị thiệt hại do dịch bệnh và thiên tai lũ lụt.

Tuy nhiên, theo ông Phan Sỹ Hiền, Phó Giám đốc Quỹ Bảo trợ trẻ em tỉnh Nghệ An,  số trẻ em có hoàn cảnh đặc biệt cần đến sự hỗ trợ, giúp đỡ của cộng đồng xã hội đang rất lớn, trong khi nhận thức của một số bộ phận gia đình có trẻ khuyết tật còn hạn chế, khi tiếp nhận được thông tin đã không đưa con em mình đi tư vấn, phẫu thuật phục hồi chức năng, can thiệp sớm.

Trao đổi về vấn đề này,  ông Bùi Văn Hưng, Phó Giám đốc Sở LĐ,TB&XH tỉnh Nghệ An cho biết: Khó khăn nhất là vấn đề kinh phí, ngân sách bố trí thực hiện các hoạt động còn hạn hẹp, chưa đảm bảo triển khai được các hoạt động cần thiết ở địa phương, trong khi số lượng trẻ em có hoàn cảnh đặc biệt khó khăn nói chung, trẻ em khuyết tật nói riêng các loại còn cao. Ngoài ra, tác động của thiên tai, dịch bệnh… cũng ảnh hưởng lớn đến việc huy động nguồn lực xã hội để thực hiện công tác bảo vệ, chăm sóc và giáo dục trẻ em, nhất là trẻ em có hoàn cảnh đặc biệt khó khăn.

Đại diện sở LĐ,TB&XH Nghệ An cho rằng, cần phải tăng cường sự lãnh đạo của cấp ủy, công tác quản lý nhà nước và vai trò tham gia tuyên truyền, vận động, giám sát của Mặt trận Tổ quốc và các đoàn thể, tổ chức xã hội trong việc quản lý, vận động nguồn lực hỗ trợ trẻ em. Nhất là việc thực hiện xã hội hóa việc huy động nguồn lực trong và ngoài nước bằng nhiều hình thức phong phú, thiết thực.

Trẻ em hôm nay, thế giới ngày mai. Những hành động, việc làm ý nghĩa, thiết thực của các cấp ngành dành cho trẻ em, nhất là trẻ em có hoàn cảnh đặc biệt, khó khăn sẽ là động lực tiếp thêm niềm tin, hi vọng để rộng mở hơn cánh cửa vào đời của các em.