Sinh ra và lớn lên trong gia đình người dân tộc Giáy ở bản Tả Sin Chải, xã San Thàng, nay là phường Đông Phong (TP. Lai Châu), chính vì vậy bản sắc văn hóa của dân tộc Giáy đã trở thành mạch nguồn tuôn chảy trong dòng máu của cậu bé Lò Văn Chiến ngay từ nhỏ. Để rồi khi lớn lên, ông vinh dự được kết nạp Đảng năm 1961 và kinh qua nhiều vị trí công tác như: Phó Chủ tịch UBND huyện Phong Thổ (cũ) từ 1967 - 1982; Chủ tịch UBND huyện Phong Thổ (1983 - 2000) thì tâm niệm về việc bảo tồn, lưu truyền bản sắc văn hóa của dân tộc Giáy luôn đau đáu đối với ông. Vì vậy từ khi nghỉ hưu, năm 2000, chính là thời kỳ vàng son để ông hiện thực ước mơ của mình.

“Tôi đã nhiều lần hành quân cùng con ngựa sắt (chiếc xe máy của ông) và chiếc máy ghi âm đi khắp các vùng nơi có người Giáy sinh sống như Quản Bạ, Hà Giang... hay đến các huyện của tỉnh Lai Châu để gặp các bậc cao niên nghiên cứu, tìm hiểu về bản sắc văn hóa của dân tộc mình. Nếu mình không chủ động tìm gặp sớm, không may khi các cụ về với thế giới người hiền, bản sắc do các cụ nắm giữ sẽ đi vào quên lãng mà thôi”, ông Chiến chia sẻ.

Trưởng Ban Tuyên giáo Thành ủy Lai Châu Nguyễn Hải Yến cho biết, ông Lò Văn Chiến là Người có uy tín, tiêu biểu trong cộng đồng. Bên cạnh việc viết sách, ông còn cùng các nghệ nhân người dân tộc Giáy khôi phục bảo tồn nhiều bản sắc văn hóa trong nếp sống, sinh hoạt, cưới, tang hay lễ hội truyền thống của chính dân tộc mình, như: Lễ hội Tú Tỷ, Lễ cúng rừng... Đặc biệt những năm gần đây, ông còn chủ động phối hợp, hỗ trợ, hướng dẫn nhiều nghệ nhân dân gian khai thác, bảo tồn bản sắc văn hóa của dân tộc Giáy.

Lật dở kho sách của mình, ông Chiến cho biết thêm, đến nay, ông đã viết được trên 10 cuốn sách với nhiều chủ đề khác nhau, về bản sắc văn hóa của người Giáy, như: Tri thức dân gian Người Pú Nả (một nhóm thuộc dân tộc Giáy); Lễ cưới, tang ma, dao duyên người Pú Nả; Then người Pú Nả; Văn hóa ẩm thực người Pú Nả; Từ vựng Pú Nả - Việt...

Nói về ông Lò Văn Chiến, bà Đỗ Thị Tấc, nguyên Chủ tịch Hội Văn học Nghệ thuật tỉnh Lai Châu cho biết: “Ông là tấm gương sáng trong việc nghiên cứu, sưu tầm văn hóa dân gian người Pú Nả ở Lai Châu. Các tác phẩm của ông luôn nhận được đánh giá cao và sự phối hợp, hỗ trợ của Hội Văn nghệ Dân gian Việt Nam và Hội Văn nghệ các DTTS Việt Nam. Ngoài ra ông còn phát hành 3 tập thơ về chủ đề người Pú Nả, viết báo và có nhiều tác phẩm nhiếp ảnh được đăng, treo và đạt giải tại các cuộc thi nhiếp ảnh khu vực và toàn quốc. Hiện ông còn là Hội viên tiêu biểu của nhiều tổ chức hội, như: Hội Văn nghệ Dân gian Việt Nam, Hội Văn nghệ các DTTS, Hội Bảo tồn Di sản, Hội Nghệ sĩ Nhiếp ảnh...”.

Mặc dù đã ở tuổi xưa nay hiếm, nhưng nếp sống, sinh hoạt của ông Chiến rất điều độ. Hằng ngày sau bữa ăn sáng cùng ly cà phê là ông lại bắt tay vào nghiên cứu, biên tập và viết những cuốn sách về bản sắc văn hóa của chính dân tộc mình. Từ những cố gắng nỗ lực “viết để lưu truyền bản sắc”, ông đã được các cấp, các ngành tặng nhiều giải thưởng, bằng khen, giấy khen về nhiều thành tích khác nhau, như: Giải thưởng Văn học Nghệ thuật Lai Châu lần thứ II năm 2017, Giải B, tác phẩm “Mua nả mo của người Pú Nả ở Lai Châu”; Bằng khen của Chủ tịch UBND tỉnh Lai Châu vì đã có thành tích xuất sắc đóng góp trong phát triển kinh tế - xã hội, quốc phòng - an ninh vùng đồng bào DTTS tỉnh Lai Châu giai đoạn 2014 - 2019; Bằng khen của Hội Văn nghệ Dân gian Việt Nam vì đã có thành tích trong công tác sưu tầm, nghiên cứu văn hóa văn nghệ dân gian...