So với cả đời người, 1.000 ngày đầu đời chỉ là một quãng thời gian ngắn, nhưng lại đóng vai trò cực kỳ cùng quan trọng, ảnh hưởng sâu sắc đến suốt cuộc đời trẻ. Chăm sóc, nuôi dưỡng trẻ trong 1.000 ngày đầu đời, chính là nội dung cải thiện chỉ số sức khỏe bà mẹ, trẻ em theo nội dung 3 về: Nâng cao chất lượng dân số vùng đồng bào DTTS của Dự án 7 thuộc chương trình mục tiêu quốc gia phát triển kinh tế -xã hội vùng đồng bào DTTS và miền núi giai đoạn 2021-20230, giai đoạn I; từ 2021-2025.

Có rất nhiều yếu tố ảnh hưởng đến sự tăng trưởng, phát triển của trẻ trong 1.000 ngày đầu đời nhưng dinh dưỡng là một trong những yếu tố quan trọng, cần đặc biệt chú ý. Mẹ và trẻ có chế độ dinh dưỡng đúng và đủ trong giai đoạn này, không chỉ giúp tạo nền tảng sức khỏe vững chắc mà còn tạo tiền đề, cơ hội phát triển tốt về thể chất, trí tuệ, xây dựng cuộc sống hạnh phúc trong tương lai. 

Trung tâm Kiểm soát bệnh tật tỉnh Nghệ An đã lựa chọn xã Môn Sơn (Con Cuông) xây dựng 1 mô hình điểm “Chăm sóc dinh dưỡng 1.000 ngày đầu đời” với hai cấu phần: phòng tư vấn nuôi dưỡng trẻ nhỏ đặt tại Trạm Y tế xã và 1 nhóm hỗ trợ nuôi dưỡng trẻ nhỏ tại các thôn bản.

 Bác sĩ Vi Thị Hương, Giám đốc Trung tâm y tế huyện Con Cuông nhìn nhận: Mô hình bước đầu đã thay đổi nhận thức, suy nghĩ và hành động của các bà mẹ, của mỗi gia đình và toàn xã hội về chăm sóc, nuôi dưỡng trẻ nhỏ, bắt đầu từ 1.000 ngày đầu đời.

Không phải ngẫu nhiên khi mô hình điểm “Chăm sóc dinh dưỡng 1.000 ngày đầu đời” được tổ chức tại "thủ phủ" của tộc người Đan Lai sinh sống. Một thời những tập tục lạc hậu tồn tại như hôn nhân cận huyết, tảo hôn, nhúng trẻ sơ sinh xuống nước lạnh… khiến các cấp chính quyền đau đầu. Những giải pháp tuyên truyền, vận động dẫu là rất quyết liệt, liên tục… nhưng sự chuyển biến chậm. Điều này tác động rất nhiều đến chất lượng dân số, sức khỏe bà mẹ và trẻ em ở vùng đất này.

Sau khi thực hiện mô hình điểm, Trung tâm Kiểm soát bệnh tật tỉnh đã phối hợp các địa phương khác trên địa bàn tỉnh Nghệ An đã đồng loạt triển khai ra diện rộng. Để làm được điều này, từ những hỗ trợ kỹ thuật của Trung tâm kiểm soát bệnh tật tỉnh, cấp huyện đã tổ chức tập huấn nâng cao năng lực cho người cung cấp dịch vụ về Chăm sóc dinh dưỡng trong 1.000 ngày đầu đời cho đội ngũ y tế tuyến cơ sở.

Đến nay, mô hình “Chăm sóc dinh dưỡng 1.000 ngày đầu đời” đã được triển khai tại 7 xã của huyện Quế Phong, 5 xã của huyện Quỳ Châu và 9 xã của huyện Con Cuông. Các huyện Kỳ Sơn, Tương Dương và Quỳ Hợp đang tiến hành khảo sát để thực hiện mô hình này. Thực hiện các buổi trình diễn thực hành bữa ăn dinh dưỡng cho bà mẹ và người nuôi con nhỏ dựa trên các sản phẩm sẵn có tại địa phương. Tổ chức khám trẻ dưới 24 tháng tuổi tại Quế Phong, Quỳ Châu, Con Cuông, Tương Dương.

Bác sỹ Vy Xuân Chiến, Giám đốc Trung tâm y tế huyện Tương Dương bày tỏ: Mô hình rất ý nghĩa về nội dung, cung cấp kiến thức, kỹ năng cho các bà mẹ, những người nuôi con nhỏ và những người sắp làm mẹ. Chúng tôi dự kiến sẽ phối hợp triển khai diện rộng để người dân các địa phương trên toàn huyện được thụ hưởng dự án, góp phần đắc lực trong việc nâng cao chất lượng dân số trên địa bàn.

Qua đánh giá của ngành y tế Nghệ An, công tác chăm sóc dinh dưỡng, sức khỏe bà mẹ, trẻ em trong khuôn khổ Chương trình MTQG phát triển kinh tế xã hội vùng đồng bào DTTS&MN giai đoạn 2021-2025 đã đạt được các kết quả khả quan. Tỷ lệ suy dinh dưỡng đang giảm dần theo hằng năm, các chỉ số về sức khỏe bà mẹ - trẻ em liên tục được cải thiện qua các năm, đặc biệt là số ca tử vong mẹ, tử vong trẻ em dưới 1 tuổi giảm rõ rệt; tăng tỷ lệ phụ nữ có thai được tiếp cận các dịch vụ y tế tại các huyện triển khai Dự án.