Trong cuộc khảo sát, làm việc giữa Cục Quản lý Y, dược cổ truyền với UBND huyện Kỳ Sơn ngày 20/12/2022, Cục đã đề nghị, Sở Y tế Nghệ An tham mưu cho UBND tỉnh đầu tư, hỗ trợ tập trong cho vùng dự án dược liệu quý tại một huyện để tránh đầu tư nhỏ lẻ và manh mún.

Theo đó, điều kiện thực hiện Dự án, Thông tư 10 ngày 22/9/2022 của Bộ Y tế về hướng dẫn triển khai nội dung đầu tư, hỗ trợ phát triển vùng trồng dược liệu quý thuộc Chương trình MTQG, nêu rõ: Tổng diện tích triển khai dự án vùng trồng dược liệu quý tối thiểu phải là 210 ha. Cục quản lý Y, dược cổ truyền cũng đề nghị, Sở Y tế và UBND huyện Kỳ Sơn phối hợp với Viện dược liệu tiếp tục khảo sát, đánh giá lựa chọn địa điểm triển khai dự án vùng trồng dược liệu trên địa bàn huyện Kỳ Sơn, bảo đảm diện tích tối thiểu vùng triển khai dự án 210 ha, bao gồm vùng trồng dược liệu, khu vực nhà xưởng, kho bảo quản và diện tích 30 ha vùng trồng ứng dụng công nghệ cao.

“Đối chiếu điều kiện hướng dẫn với thực tế địa phương, huyện Kỳ Sơn đủ điều kiện quỹ đất để thực hiện dự án này”, ông Phạm Văn Hòa, Phó Phòng Dân tộc huyện Kỳ Sơn cho biết.

Tại văn bản số 6581 ngày 25/9/2022 về việc đề xuất triển khai “dự án hạng mục đầu tư vùng trồng dược liệu quý” gửi Ủy ban Dân tộc, UBND tỉnh Nghệ An đã đề xuất lựa chọn riêng đơn vị huyện Kỳ Sơn để thực hiện dự án.

Trên cơ sở của đề xuất này và căn cứ theo Thông tư 10 của Bộ Y tế về hướng dẫn triển khai nội dung đầu tư, hỗ trợ phát triển vùng trồng dược liệu quý thuộc Chương trình MTQG, huyện Kỳ Sơn đã nghiêm túc triển khai thực hiện theo tiến độ. Hiện tại, huyện đã phối hợp chặt chẽ với Cục Quản lý Y, dược cổ truyền và các đơn vị tư vấn khảo sát địa điểm xây dựng vùng nguyên liệu và nhà máy chế biến.

Đã có vùng trồng dược liệu quý theo đề xuất của UBND tỉnh Nghệ An với Ủy ban Dân tộc. Tuy nhiên, Nghị quyết 45 ngày 12/10/2022 của HĐND tỉnh Nghệ An về kế hoạch vốn thực hiện dự án Hỗ trợ vùng trồng dược liệu quý giai đoạn 2021 - 2025 là 28,733 tỷ đồng. Nguồn vốn này đang được chia đều cho 5 huyện là Kỳ Sơn, Tương Dương, Con Cuông, Quế Phong, Quỳ Châu và trong đó huyện Kỳ Sơn chỉ được bố trí 6,643 tỷ đồng.

Liên quan đến việc phân bổ vốn theo Nghị quyết 45 của HĐND tỉnh Nghệ An cho các huyện nêu trên, lãnh đạo một số huyện cho biết,  dù được bố trí nguồn vốn nhưng không thể thực hiện dự án do thiếu quỹ đất.

Trưởng phòng NN&PTNT huyện Quế Phong Phan Trọng Dũng cho rằng: Năm 2022, huyện được bố trí hơn 600 triệu đồng thực hiện, nhưng quỹ đất huyện không đủ theo Thông tư 10 là có vùng quy hoạch 210 ha. Huyện đang tính đến phương án hoàn tiền, xin không thực hiện hạng mục này. 

Tương tự, ông Lương Đình Việt, Phó Chủ tịch UBND huyện Con Cuông cũng thông tin,  quỹ đất của huyện không đủ để thực hiện dự án vùng trồng dược liệu quý 210 ha theo Thông tư 10 nên đang rất phân vân.

Đối với huyện Kỳ Sơn, là địa phương đủ điều kiện thực hiện, thì việc bố trí nguồn vốn là rất hạn hẹp khó có thể thực hiện. Theo đó, để có cơ sở thực hiện Tiểu dự án 2, Dự án 3 của Chương trình MTQG phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào DTTS và miền núi giai đoạn 2021 - 2025, ngày 24/4/2023, huyện Kỳ Sơn đã có Văn bản số 498, về việc đề xuất điều chỉnh kế hoạch vốn triển khai dự án đầu tư vùng trồng dược liệu quý gửi UBND tỉnh và các sở ngành liên quan.

Trong văn bản này, UBND huyện Kỳ Sơn cho rằng: với kế hoạch bố trí vốn để thực hiện là 6,643 tỷ đồng, như vậy, đơn vị không đủ vốn để triển khai thực hiện dự án. Bởi theo tính toán, mức hỗ trợ cụ thể thực hiện một dự án theo hướng dẫn của cơ quan chủ quản chương trình được quy định tại báo cáo nghiên cứu khả thi Chương trình MTQG phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào DTTS và miền núi giai đoạn 2021 - 2025, thì dự án đầu tư hỗ trợ phát triển vùng trồng dược liệu quý cần có nguồn kinh phí đầu tư 229 tỷ đồng (ngân sách Nhà nước 68 tỷ đồng, vốn vay Ngân hàng Chính sách 96 tỷ đồng, vốn huy động khác 65 tỷ đồng).

Trao đổi với báo chí, lãnh đạo huyện Kỳ Sơn cho biết, khó khăn lớn nhất hiện nay trong thực hiện dự án vùng trồng dược liệu quý là nguồn vốn không đủ. Nếu không được bố trí đủ vốn thì dự án không thể thực hiện được và có thể đổ bể.

Theo đó, để bảo đảm đủ kế hoạch vốn và triển khai đúng chủ trương về vùng trồng dược liệu, huyện Kỳ Sơn đã đề xuất tại Công văn 6581 ngày 25/9/2020 mà UBND tỉnh Nghệ An đã gửi Ủy ban Dân tộc, thì UBND tỉnh Nghệ An cần quan tâm chỉ đạo Sở Y tế, Sở Kế hoạch - Đầu tư cùng Ban Dân tộc tỉnh rà soát, sớm tháo gỡ khó khăn cho huyện, thông qua việc tham mưu điều chỉnh kế hoạch vốn đầu tư hỗ trợ địa phương xây dựng vùng trồng dược liệu quý.