Trong những năm qua, Đảng và Nhà nước đã ban hành nhiều văn bản, Đề án, Dự án liên quan đến tảo hôn và hôn nhân cận huyết thống. Các cấp ủy, chính quyền địa phương quan tâm chỉ đạo triển khai thực hiện kịp thời công tác phòng, chống tảo hôn; sự phối hợp chặt chẽ của các cơ quan, đơn vị, địa phương và sự ủng hộ nhiệt tình của cán bộ, nhân dân trong tổ chức triển khai thực hiện phòng, chống tảo hôn, hôn nhân cận huyết thống, cho nên tình trạng tảo hôn và hôn nhân cận huyết thống trên địa bàn tỉnh Lào Cai đã từng bước được đẩy lùi.

Từ năm 2022 - 2023, tỉnh Lào Cai được Trung ương bố trí 8.070 triệu đồng để thực hiện tiểu dự án 2 “Giảm thiểu tình trạng tảo hôn và hôn nhân cận huyết thống trong vùng đồng bào DTTS&MN” thuộc Dự án 9 của Chương trình MTQG Phát triển KT-XH vùng đồng bào DTTS&MN.

Kết quả, từ năm 2022 đến tháng 9/2023, các cơ quan, đơn vị, địa phương đã tổ chức 32 hội nghị tập huấn kiến thức, kỹ năng tuyên truyền cho Ban chỉ đạo xã; 3.329 hội nghị tuyên truyền cho 261.571 đại biểu là cán bộ thôn bản, người có uy tín, người dân và học sinh trại các mô hình điểm; in ấn, phát hành 10.000 tờ rơi song ngữ Việt Mông cấp cho nhân dân.

UBND tỉnh Lào Cai đã giao cho các cơ quan, đơn vị cấp tỉnh xây dựng 17 mô hình điểm để tập trung, đẩy mạnh các hoạt động tuyên truyền (Ban Dân tộc tỉnh 02 Mô hình điểm tại huyện Bát Xát; Bộ Chỉ huy Biên phòng tỉnh 02 Mô hình điểm tại huyện Mường Khương; Công an tỉnh 02 Mô hình điểm tại huyện Si Ma Cai; Sở Tư pháp 02 Mô hình tại huyện Bảo Thắng; Sở Văn hóa - Thể thao 02 Mô hình tại thị xã Sa Pa; Sở Giáo dục và Đào tạo 02 Mô hình tại huyện Văn Bàn; Tỉnh Đoàn 02 Mô hình tại huyện Bảo Yên; Hội Liên hiệp Phụ nữ 01 Mô hình tại thành phố Lào Cai).

Mô hình điểm với nhiều tên gọi như: “Bộ đội Biên phòng đồng hành cùng bà con thôn bản nói không với tảo hôn, hôn nhân cận huyết thống”; “ Công an đồng hành cùng bà con thôn bản nói không với tảo hôn, hôn nhân cận huyết thống”; “Nói không với tảo hôn và hôn nhân cận huyết thống”; “Tổ phụ nữ không có con tảo hôn”; “Thanh thiếu niên nói không với tảo hôn, hôn nhân cận huyết thống”; “Cha mẹ đồng hành cùng con cái nói không với tảo hôn”; “Chống tảo hôn”, “Giáo dục cha mẹ trong chăm sóc và phát triển trẻ em gắn với hôn nhân gia đình”; ...

Các cơ quan, đơn vị đã tổ chức tập huấn kỹ năng cho Ban chỉ đạo Mô hình điểm; Tổ chức các hoạt động tuyên truyền về Luật Hôn nhân và Gia đình; các hệ lụy của tảo hôn, hôn nhân cận huyết thống; các văn bản xử lý vi phạm hành chính, hình sự liên quan đến tảo hôn, hôn nhân cận huyết thống; xây dựng các tiểu phẩm; sân khấu hóa; thi viết ... nhằm nâng cao nhận thức thay đổi hành vi của người dân về kết hôn đúng độ tuổi quy định của pháp luật.

Trong thời gian tới, tỉnh Lào Cai sẽ tăng cường sự lãnh đạo của cấp ủy đảng, chính quyền các cấp, nâng cao vai trò của các tổ chức đoàn thể, tạo sự thống nhất về nhận thức, đồng thuận xã hội trong công tác phòng, chống tảo hôn, hôn nhân cận huyết thống. Quy định về trách nhiệm đối với người đứng đầu cấp ủy, chính quyền ở cơ sở trong thực hiện công tác phòng, chống tảo hôn ở địa phương.

Đồng thời tăng cường kiểm tra, nắm bắt tình hình thanh, thiếu niên, đặc biệt là các học sinh để có các biện pháp tuyên truyền thực hiện phòng, chống tảo hôn. Nâng cao nhận thức cho người dân về các hệ luỵ của tảo hôn, hôn nhân cận huyết thống; gắn phòng, chống tảo hôn, hôn nhân cận huyết thống với việc thực hiện cải tạo tập quán lạc hậu trong việc cưới, việc tang của đồng bào DTTS.

Bên cạnh đó, tiếp tục duy trì thực hiện các Mô hình điểm can thiệp làm giảm tình trạng tảo hôn, hôn nhân cận huyết. Tăng cường phổ biến những quy định của pháp luật có liên quan đến hôn nhân gia đình, tảo hôn và hôn nhân cận huyết cũng như làm rõ những hậu quả, tác hại và hệ lụy do vấn nạn này gây ra. Qua đó, nhằm nâng cao nhận thức, dần dần thay đổi được hành vi, từng bước hạn chế và tiến tới chấm dứt hoàn toàn tình trạng tảo hôn…