Thực tế hiện nay ở huyện Kỳ Sơn, đội ngũ giáo viên dạy nghề của trung tâm giáo dục nghề nghiệp - giáo dục thường xuyên đang không đáp ứng được yêu cầu về số lượng và các tiêu chuẩn, các quy định theo văn bản hiện hành. Nếu điều khó khăn này có thể khắc phục bằng việc thuê mượn giáo viên, thuê mượn cơ sở vật chất hoặc liên kết đào tạo; thì vẫn vấp phải khó khăn, là nhu cầu học nghề tại các xã ít, đa số người học trong độ tuổi lao động đều đang đi làm việc tại các công ty, các khu công nghiệp trong và ngoài tỉnh. 

Để thực hiện nội dung đào tạo nghề, UBND huyện Thanh Chương đã chỉ đạo các phòng ban, trung tâm giáo dục nghề nghiệp - giáo dục thường xuyên tiếp tục tuyên truyền vận động người lao động đi học nghề. Nhưng phần lớn người lao động đã được học qua các nghề chăn nuôi, trồng trọt.

Ông Lang Văn Hoài -, Phó chánh văn phòng UBND huyện Thanh Chương

Một vướng mắc nữa, là nguồn vốn được giao thực hiện rất lớn, nhưng đơn giá hỗ trợ người đi học, đơn giá hợp đồng giáo viên, đơn giá mua nguyên vật liệu, vật tư phục vụ đào tạo… theo quy định là thấp nhưng trên thực tế lại cao nên rất khó thực hiện.

Kỳ Sơn là huyện miền núi cao, không có các nhà máy, các khu công nghiệp. Trong khi, đất đai, khí hậu thổ nhưỡng lại không thuận lợi để phát triển đa dạng các loại ngành, nghề đào tạo nghề khác; ngoại trừ hai ngành nghề đào tạo chủ lực hiện nay là chăn nuôi và trồng trọt. Trong việc bảo tồn phát huy các giá trị văn hóa truyền thống của đồng bào, có một số ngành nghề tiểu thủ công nghiệp có khả năng triển khai được như mây tre đan, dệt thổ cẩm, thêu ren tay, nghề rèn của người Mông… lại không có giáo viên đủ điều kiện để hợp đồng giảng dạy.

Thực hiện nội dung về phát triển giáo dục nghề nghiệp và giải quyết việc làm cho người lao động vùng DTTS&MN, qua 2 năm, huyện Thanh Chương đã mở được 4 lớp đào tạo nghề và hỗ trợ giải quyết việc làm cho người lao động. 

Tuy nhiên, theo ông Lang Văn Hoài, Phó Chánh văn phòng UBND huyện Thanh Chương, để thực hiện nội dung đào tạo nghề, UBND huyện Thanh Chương đã chỉ đạo các phòng ban, trung tâm giáo dục nghề nghiệp - giáo dục thường xuyên tiếp tục tuyên truyền vận động người lao động đi học nghề. Nhưng phần lớn, người lao động đã được học qua các nghề chăn nuôi, trồng trọt. Hiện nay, không có lao động nào đăng ký học nghề, đồng thời nguồn kinh phí cấp quá lớn, trong lúc đối tượng thụ hưởng ít nên tỷ lệ giải ngân đạt thấp và không thể giải ngân hết.

Câu chuyện khó khăn trong thực hiện nội dung đào tạo nghề từ nguồn vốn Chương trình MTQG 1719, đang trở thành vấn đề "đau đầu" ở nhiều địa phương tại Nghệ An. Theo như thông tin của các địa phương, ngoài thiếu đối tượng học nghề, nhu cầu học nghề không nhiều, hệ thống cơ sở vật chất, số lượng giáo viên dạy nghề không đủ đáp ứng…; cũng cần phải xem xét đến việc chất lượng giảng dạy nghề đã thực sự hấp dẫn người học hay chưa, ngành nghề đào tạo đã bắt kịp xu thế phát triển hiện nay chưa…

Chừng nào các vấn đề này chậm giải quyết, nhất là việc người lao động sau học nghề không thể sống được bằng nghề đã học… thì câu chuyện khó thu hút học viên, khó mở lớp học nghề tại các vùng nông thôn sẽ vẫn còn tiếp diễn./.