Analytic
Báo Dân tộc và Phát triẻn
Chuyên trang

Dân tộc - Tôn giáo với sự phát triển của đất nước

Sắc màu 54

Người Cao Lan gìn giữ, bảo tồn chữ viết

PV - 10:15, 03/08/2020

Dân tộc Cao Lan chiếm số đông trong tổng số 22 dân tộc anh em trong tỉnh. Không chỉ lưu giữ được nhiều bản sắc văn hóa truyền thống độc đáo mà người Cao Lan còn tích cực gìn giữ, bảo tồn chữ viết.

Một buổi sinh hoạt của Câu lạc bộ Sình ca Cao Lan, thôn Đồng Quân, xã Thắng Quân (Yên Sơn).
Một buổi sinh hoạt của Câu lạc bộ Sình ca Cao Lan, thôn Đồng Quân, xã Thắng Quân (Yên Sơn).

Chữ của người Cao Lan thuộc hệ chữ Hán - Nôm nên rất khó học và viết. Một số sách cổ của người Cao Lan được truyền dạy như: Thại sênh tà phủ, Sừng sênh, Dừn thin, Nhục vùng... và các sách hát như: Xướng cọ, Sình ca... Những trang sách của người Cao Lan hàm chứa một lượng lớn tri thức của dân tộc Cao Lan như phong tục, tín ngưỡng, cách trồng trọt, chăn nuôi, phương châm sống. Hiện nay, số người biết chữ Hán - Nôm cũng không còn nhiều, vì vậy việc bảo tồn, gìn giữ chữ viết đang được người Cao Lan chú trọng thông qua việc sinh hoạt các câu lạc bộ Sình Ca hoặc truyền dạy trong chính gia đình, dòng tộc.

Ông Hà Văn In, Chủ nhiệm CLB Sình ca Cao Lan thôn Đồng Quân, xã Thắng Quân (Yên Sơn) chia sẻ: Từ khi câu lạc bộ thành lập năm 2017, ông đã tích cực truyền dạy chữ Hán - Nôm cho các thành viên thông qua việc luyện hát Sình ca. Tuy nhiên, theo ông Hà Văn In, học viết chữ Cao Lan rất khó, bởi chữ Hán - Nôm có nhiều nét. Nhớ để viết lại càng khó hơn. Vì vậy, để đọc thông, viết thạo, phải học 3 năm liên tục, trong khi việc truyền dạy trong câu lạc bộ cũng chỉ thực hiện lồng ghép trong các buổi sinh hoạt hay luyện tập văn nghệ. Song ông tin tưởng, qua thời gian, các thành viên câu lạc bộ từ yêu thích văn hóa Cao Lan sẽ say mê học viết, học nói và lâu dần sẽ đọc thông, viết thạo chữ viết của tổ tiên để lại.

Việc gìn giữ, bảo tồn chữ viết của người Cao Lan hiện nay thông qua việc thực hành các nghi lễ truyền thống, hát Sình ca... Đặc biệt, di sản Sình ca của người Cao Lan khá phong phú và được nhiều nghệ nhân lưu giữ thông qua các cuốn sách cổ được viết bằng chữ Hán - Nôm. Nghệ nhân Sầm Văn Dừn, dân tộc Cao Lan, thôn Mãn Hóa, xã Đại Phú (Sơn Dương) dành tâm huyết cả đời nghiên cứu văn hóa Cao Lan. Hiện tại, ông lưu giữ gần 30 bộ sách cổ viết về văn hóa Cao Lan, làn điệu Sình ca. Mong muốn được truyền đến lớp trẻ những làn điệu Sình ca, ông đã thành lập đội văn nghệ của người Cao Lan, bền bỉ sinh hoạt suốt 20 năm qua và mở lớp hát Sình ca tại nhà.

Chữ viết là tài sản, là văn hóa, là niềm tự hào của mỗi dân tộc. Việc đồng bào dân tộc Cao Lan ra sức gìn giữ, bảo tồn chữ viết trong cộng đồng không chỉ góp phần lưu giữ bản sắc truyền thống của dân tộc mà còn để nó trường tồn mãi với thời gian.

Tin cùng chuyên mục
Trống bỏi - Món đồ chơi Trung thu đang đi vào quá vãng...

Trống bỏi - Món đồ chơi Trung thu đang đi vào quá vãng...

Trống bỏi từng là món đồ chơi Trung thu không thể thiếu trong ký ức của biết bao trẻ em miền Bắc… Thế nhưng, ngày hôm nay trên chính “quê hương” của món đồ chơi giản dị ấy, tại làng nghề Báo Đáp, xã Hồng Quang, huyện Nam Trực (tỉnh Nam Định) chỉ duy nhất ông Nguyễn Đức Hưởng còn tiếp nối và duy trì nghề làm trống.