Lực lượng tại chỗ phát huy vai trò

Lượng Minh là xã nằm kề liền dòng sông Nậm Nơn. Vì thế, những tác động của mưa lũ cũng trở nên khốc liệt hơn. Ngay trong đợt mưa lũ do ảnh hưởng của hoàn lưu bão số 3, những thông tin về diễn biến lượng mưa, về tình hình thủy điện xả lũ đã được địa phương cập nhật kịp thời. Từ việc chủ động đó, lực lượng tại chỗ đã được huy động tối đa để ứng phó với thiên tai.

Đại úy Lô Hoài Anh, Phó trưởng Công an xã Lượng Minh cho biết: 100% quân số của công an xã trực trong mưa lũ. Khi lũ bắt đầu lên, chúng tôi cùng với dân quân, các tổ chức đoàn thể chia tổ, nhóm về các bản làng vận động người dân di dời lên cao, đồng thời hỗ trợ vận chuyển tài sản. Trong việc tiếp cận 4 bản vùng trong bị cô lập, cán bộ chiến sĩ công an xã đã đi đầu, nêu gương tiên phong vượt sông, vận chuyển nhu yếu phẩm tiếp tế kịp thời cho bà con.

Với ông Nguyễn Hữu Trung, Trưởng bản Cửa Rào 2, xã Tương Dương thì đợt mưa lũ do hoàn lưu bão số 3 mãi mãi là thời khắc khó quên. Khi nhận thông báo khẩn cấp về việc di dời người và tài sản do nước lũ dâng cao do xã chuyển đến, ông Trung đội mưa đi ngay. Bản Cửa Rào 2 nằm 2 bên quốc lộ 7 với 176 hộ, nhưng cụm dân cư phía sát bên sông Cả đáng lo hơn vì nguy cơ ngập lũ cao. 

"Chừng 22h đêm 22/7, tôi cùng dân quân, an ninh bản đi đến từng nhà tuyên truyền, nhắc nhở mọi người khẩn trương di tản lên núi cao để đảm bảo an toàn do nước sông có thể dâng cao. Cả bản như chạy đua với thời gian để tránh lũ. Dù thiệt hại tài sản nhưng người dân toàn bản đều an toàn, đó là điều đáng quý nhất”, Trưởng bản Cửa Rào 2, xã Tương Dương Nguyễn Hữu Trung trao đổi.

Xã Tam Thái là địa phương có địa hình đồi núi, nhiều khe suối và cầu tràn, dân cư phân bố rải rác ở các bản vùng sâu, vùng xa nên khi xảy ra mưa lũ, việc ứng phó không hề dễ dàng; đặc biệt với những bản thấp trũng nằm ven sông Cả như bản Can, Cây Me, Tân Hợp, Cánh Tráp, Na Tổng, Lũng.

Thế nên, khi có thông tin cảnh báo thời tiết xấu từ cơ quan chuyên môn của tỉnh, UBND xã Tam Thái đã khẩn trương kích hoạt phương án phòng, chống thiên tai, tìm kiếm cứu nạn và phòng thủ dân sự đã được xây dựng từ trước; phân công lực lượng trực ban 24/24 giờ, đảm bảo thông tin thông suốt. Xã cũng đã cắt cử lực lượng, thiết lập các chốt kiểm soát tại các vị trí xung yếu. Công tác tuyên truyền cũng được triển khai mạnh mẽ trên toàn xã thông qua hệ thống loa truyền thanh cơ sở, loa di động, các nhóm Zalo cộng đồng, các tổ tự quản.

Chủ tịch UBND xã Tam Thái Lô Dương Khánh cho hay: UBND xã đã huy động lực lượng dân quân tự vệ, đoàn viên thanh niên, các tổ chức hội, đoàn thể và lực lượng nòng cốt tại cơ sở tham gia hỗ trợ Nhân dân di dời người, tài sản ra khỏi vùng nguy hiểm. Nhờ sự vào cuộc nhanh chóng, linh hoạt và trách nhiệm cao của cả hệ thống chính trị, đã không để xảy ra thiệt hại về người, hạn chế tối đa thiệt hại về tài sản, bảo đảm an toàn cho Nhân dân trong điều kiện thời tiết diễn biến hết sức phức tạp.

Điều rất đáng ghi nhận trong những ngày mưa lũ, các lực lượng tại chỗ của các địa phương đã kề vai, sát cánh cùng người dân trong công cuộc phòng chống thiên tai. Sự vào cuộc kịp thời, trách nhiệm của các lực lượng tại chỗ, không chỉ là điều kiện quan trọng giảm thiểu tối đa những thiệt hại về người và tài sản; mà còn động viên, chia sẻ kịp thời với người dân trong cơn hoạn nạn.

Chủ động, linh hoạt

Xã Mường Xén là địa phương từng hứng chịu nhiều thiệt hại do mưa lũ. Gần như năm nào, địa phương này cũng có lũ lụt “ghé thăm”. Vì vậy, ứng phó và xử lý các tình huống của mưa lũ luôn được địa phương thực hiện, với tâm thế chủ động, linh hoạt. Cụ thể, từ ngày 21/7 đến 22/7/2025, các lực lượng công an xã, dân quân và lực lượng chức năng đã túc trực 100%, chủ động kịch bản tổ chức di dời hàng trăm hộ dân vùng nguy hiểm.

Rồi khi nhận được lệnh chỉ đạo trực tiếp của tỉnh, xã Mường Xén đã nêu cao tinh thần tự quyết, tự chịu trách nhiệm trong công tác phòng, chống lũ. Chủ tịch UBND xã Mường Xén Lô Đình Thụ nói: Bây giờ, xã nhận chỉ đạo trực tiếp từ tỉnh rồi chủ động ra quyết định phù hợp thực tế tình hình trên cơ sở nắm bắt thông tin mưa lũ kịp thời. Chúng tôi cũng không phải chịu cảnh báo cáo rồi bị động chờ ý kiến chỉ đạo từ huyện như trước.

Trong đợt mưa lũ này, tinh thần chủ động, tự quyết, tự chịu trách nhiệm… cùng với phương châm “4 tại chỗ”, đã giúp cho công tác phòng ngừa, ứng phó với mưa lũ ở các xã phát huy hiệu quả rõ rệt.

Thêm một ví dụ từ xã Tương Dương: Nằm ở vị trí “đắc địa” của các dòng chảy, dòng chảy của thủy điện Bản Vẽ xả lũ và dòng chảy từ thượng nguồn đổ về theo sông Nậm Nơn và Nậm Mộ, thế nên công tác tuyên truyền, nâng cao ý thức cho người dân trước khi lũ lên, được quan tâm đặc biệt. Khi lũ rút, địa phương cũng đã chỉ đạo cả hệ thống chính trị từ xã xuống thôn bản, hỗ trợ cùng người dân khắc phục hậu quả.

“Theo phân cấp phân quyền, tôi đã chủ động bố trí nhân lực tại chỗ một cách hợp lý nhất. Những bản làng bị ngập và thiệt hại nặng như Khe Kiền, Cửa Rào 2, Thạch Dương, Hòa Bắc, Hòa Đông… được gia tăng quân số từ những bản làng không bị ảnh hưởng, hỗ trợ cùng người dân dọn dẹp bùn đất, lau chùi tài sản sau lũ. Mọi người nhập cuộc với tinh thần, trách nhiệm rất cao”, ông Lê Văn Lương, Bí thư Đảng ủy xã Tương Dương nói.

Có thể thấy, cùng với thẩm quyền, vai trò, trách nhiệm vốn có thì việc được giao tính chủ động, phân quyền nhiều hơn sau sáp nhập bộ máy hành chính cấp xã…, đóng vai trò quan trọng để mỗi địa phương cấp xã chủ động, linh hoạt hơn trong xử lý ứng phó với các tình huống, nhất là việc giảm thiểu mức thấp nhất thiệt hại về người và tài sản từ mưa lũ vừa qua