Cứ mỗi buổi chiều sau khi làm nương rẫy về, 25 nghệ nhân người Xơ Đăng ở làng Đăk Rô Gia lại tập trung về khuôn viên căn nhà nhỏ của Nghệ nhân Ưu tú A Thu để tập luyện các tiết mục văn hóa truyền thống của người Xơ Đăng.

Tiếng cồng chiêng vang lên, hòa quyện cùng thanh âm của tiếng trống, tiếng đàn Tơ rưng, đàn Klông put đã tạo nên những bản nhạc mang đậm sắc thái truyền thống của người Xơ Đăng. 

Cùng với đó, những nhịp xoang uyển chuyển; những phân cảnh về đời sống, sinh hoạt truyền thống của người Xơ Đăng cũng được các nghệ nhân tái hiện lại một cách chân thật.

Ông A Bay, làng Đăk Rô Gia, xã Kon Đào chia sẻ: Đây là lần thứ 3, tôi cùng với đội nghệ nhân đi tham gia biểu diễn ở ngoài tỉnh, tôi cảm thấy rất vui. Lần này, trong hơn 10 tiết mục mà đoàn biểu diễn thì tôi đều tham gia, tôi đánh cồng chiêng, đàn Tơ rưng. Tôi và các thành viên trong đoàn đều cố gắng tập luyện, nhiều hôm đến khuya mới xong, nhưng ai nấy đều phấn khởi.

Đội nghệ nhân làng Đăk Rô Gia, xã Kon Đào được thành lập và dẫn dắt bởi Nghệ nhân Ưu tú A Thu. Đây được xem là đội nghệ nhân biểu diễn hay và còn giữ nguyên bản văn hóa truyền thống của người Xơ Đăng ở vùng đất phía Tây tỉnh Quảng Ngãi.

 Đội nghệ nhân với nhiều lứa tuổi, người cao tuổi nhất đã ngoài 60 tuổi và trẻ nhất 15 tuổi, nhưng tất cả đều chung một tinh thần yêu văn hóa truyền thống và tập luyện hăng say.

Em Y Luấn (15 tuổi), làng Đăk Rô Gia, xã Kon Đào chia sẻ: Đây là lần đầu tiên em được tham gia đi biểu diễn ở ngoài tỉnh. Em cảm thấy rất vinh dự và tự hào vì em được tham gia cùng các ông, bà, cô, chú để giới thiệu những giá trị văn hóa truyền thống của người Xơ Đăng đến với mọi người.

Tham gia gia hoạt động biểu diễn tại Làng Văn hóa – Du lịch các dân tộc Việt Nam, đội nghệ nhân làng Đăk Rô Gia sẽ trình diễn 12 tiết mục, gồm: Trình diễn cồng chiêng, hòa tấu các nhạc cụ dân tộc, hát dân ca…

 Điểm nhấn của chương trình biểu diễn là tiết mục tái hiện lại Lễ cúng máng nước của người Xơ Đăng, nghi lễ mang đậm giá trị nhân văn, thể hiện sự biết ơn nguồn nước và khát vọng về cuộc sống ấm no, hạnh phúc.

Nghệ nhân Ưu tú A Thu, làng Đăk Rô Gia, xã Kon Đào cho biết: Với quan niệm vạn vật hữu linh, mỗi gốc cây, ngọn núi, con sông, con suối đều có thần cai quản. Chính vì điều đó, hàng năm người Xơ Đăng lại cùng nhau tổ chức Lễ cúng máng nước. 

Nghi lễ được tổ chức không chỉ nhằm tạ ơn thần linh, cầu mong cho con suối nhiều nước, suối đừng cạn để con người mạnh khoẻ, vật nuôi đầy đàn, mùa màng bội thu… mà còn gắn kết tình đoàn kết cộng đồng làng.

“Đây là tiết mục quan trọng nhất trong đợt biểu diễn lần này, nên chúng tôi đã chuẩn bị đầy đủ đạo cụ cần thiết. Đồng thời, tổ chức tập luyện thường xuyên để khi biểu diễn thể hiện được đầy đủ nghi lễ và tính linh thiêng của Lễ cúng máng nước của người Xơ Đăng chúng tôi”, Nghệ nhân Ưu tú A Thu chia sẻ thêm.

Đoàn nghệ nhân người Xơ Đăng ở làng Đăk Rô Gia hứa hẹn sẽ mang đến Làng Văn hóa – Du lịch các dân tộc Việt Nam những tiết mục ấn tượng, góp phần tạo sự lan tỏa rộng rãi đến du khách, chung tay bảo tồn, phát huy, quảng bá về giá trị văn hóa truyền thống của cộng đồng các dân tộc Việt Nam.