Mặc dù, ngày 29/8/2022, HĐND tỉnh Lạng Sơn đã ban hành Nghị quyết số 16/NQ-HĐND (Nghị quyết 16) về chủ trương đầu tư Dự án đầu tư xây dựng, cải tạo 50 trạm y tế tuyến xã. Tiến độ thực hiện dự án được ấn định theo các mốc thời gian gồm: Năm 2022 triển khai hoàn thành bước chuẩn bị đầu tư, phê duyệt dự án; năm 2023 triển khai thực hiện và thi công hoàn thành dự án.

Tuy nhiên, hiện nay có khoảng 80% công trình khi lập hồ sơ báo cáo nghiên cứu khả thi, báo cáo kinh tế kỹ thuật trình thẩm định xây dựng, cải tạo lại có nhiều thiếu sót, chưa đủ điều kiện phê duyệt dự án đầu tư xây dựng. Vì thế, buộc UBND các huyện, thành phố phải rà soát lại tổng thể quy mô các công trình và báo cáo UBND tỉnh trình HĐND tỉnh xem xét điều chỉnh chủ trương đầu tư, quy mô nguồn vốn đối ứng đối với một số dự án thành phần đã phê duyệt tại Nghị quyết 16. Điều này dẫn đến công tác chuẩn bị đầu tư, tiến độ thực hiện các dự án thành phần bị kéo dài không đáp ứng được yêu cầu của tỉnh đề ra.

Ông Vi Hoàng Minh, Phó Giám đốc Ban Quản lý dự án đầu tư xây dựng huyện Cao Lộc, tỉnh Lạng Sơn cho biết: Năm 2022 và 2023, huyện Cao Lộc được giao kế hoạch vốn trung ương phục hồi và phát triển kinh tế – xã hội là 9 tỷ đồng để đầu tư 3 công trình trạm y tế. Tuy nhiên, tiến độ chuẩn bị hồ sơ của huyện chậm do thiếu sót một số hạng mục khi đề xuất quy mô đầu tư. Vì vậy, giữa chủ trương đầu tư được phê duyệt tại Nghị quyết 16 với hồ sơ thiết kế và dự toán chi tiết không khớp nhau dẫn tới phải chỉnh sửa nhiều lần. Chính vì thế, hồ sơ xây mới các công trình trạm y tế xã Phú Xá, Thuỵ Hùng và Hoà Cư của huyện Cao Lộc mất tới 9 tháng để hoàn thiện công tác chuẩn bị thủ tục đầu tư. Đến đầu tháng 7/2023, ba công trình nêu trên mới đủ điều kiện khởi công xây dựng.

Tương tự, tại huyện Tràng Định năm 2022 và 2023 được đầu tư xây mới, cải tạo 4 trạm y tế gồm: Xây mới 2 trạm y tế thuộc xã Kháng Chiến và Khánh Long và cải tạo 2 trạm y tế tại xã Tân Yên và Vĩnh Tiến. Đến nay, cả 4 công trình này vẫn chưa được khởi công xây dựng.

Giải thích nguyên nhân, ông Phạm Văn Phong, Giám đốc Ban Quản lý dự án đầu tư xây dựng huyện Tràng Định cho biết: Từ khi đăng ký vốn chương trình phục hồi và phát triển kinh tế đến khi trung ương phân bổ vốn và được tỉnh phê duyệt chủ trương đầu tư thì tại một số trạm y tế đăng ký đầu tư cải tạo, sửa chữa đã có sự sai khác so với ban đầu.

Cụ thể như Trạm Y tế xã Tân Yên trong quá trình chờ được ghi vốn, huyện đã bỏ kinh phí để xây dựng một số phòng chuyên môn để bảo đảm hoạt động cho trạm, dẫn đến quy mô nội dung sửa chữa trạm y tế đã thay đổi. Huyện phải rà soát lại quy mô sửa chữa theo hướng bổ sung hạng mục khuôn viên, xây kè, tường rào, cổng.

Tuy nhiên, trong Nghị quyết 16 lại không có các hạng mục này, do đó, huyện phải giải trình với tỉnh và tiếp tục xin điều chỉnh nội dung đầu tư công trình. Đây là nguyên nhân chính dẫn đến tiến độ thực hiện bước chuẩn bị đầu tư dự án thành phần tại huyện Tràng Định bị kéo dài.

Tính đến ngày 22/7/2023, trong số 11 huyện, thành phố được giao thực hiện các dự án thành phần xây dựng 50 trạm y tế tuyến xã vẫn còn 4 đơn vị đang trong quá trình trình thẩm định thiết kế bản vẽ thi công, dự toán và lựa chọn nhà thầu thi công gồm: Thành phố Lạng Sơn; huyện Tràng Định, Chi Lăng và Bắc Sơn. Đối với các huyện đã hoàn thiện thủ tục đầu tư và thực hiện khởi công xây dựng chỉ có duy nhất huyện Văn Lãng tiến độ xây dựng đạt khá, các huyện còn lại thi công đều chậm.

Nếu như công tác chuẩn bị đầu tư dự án xây dựng, cải tạo 50 trạm y tế tuyến xã rất chậm thì việc chuẩn bị đầu tư 3 trung tâm y tế tuyến huyện lại được Ban Quản lý dự án đầu tư xây dựng tỉnh (đơn vị được UBND tỉnh giao chủ đầu tư) triển khai khá nhanh. Trong tháng 6/2023, cả 3 công trình xây dựng, cải tạo trung tâm y tế tuyến huyện: Bắc Sơn, Cao Lộc và Lộc Bình đều được khởi công, đáp ứng yêu cầu tiến độ theo chỉ đạo của UBND tỉnh Lạng Sơn.

Theo yêu cầu của trung ương và của tỉnh Lạng Sơn thì Dự án xây dựng, cải tạo 3 trung tâm y tế tuyến huyện và 50 trạm y tế tuyến xã phải hoàn thành xây dựng và giải ngân xong trong năm 2023. Bởi đây là Dự án có ý nghĩa lớn, nhằm củng cố hệ thống cơ sở hạ tầng y tế, phục vụ tốt hơn nhiệm vụ chăm sóc sức khoẻ cho Nhân dân tại địa phương.