Sinh năm 1991 trong gia đình có hoàn cảnh khó khăn, bản thân lại không may mắn khi mang trong mình căn bệnh xương thủy tinh, nhưng Lý Văn Quang vẫn miệt mài, đam mê với việc cắt may trang phục tín ngưỡng, góp phần lưu giữ giá trị truyền thống dân tộc Tày, Nùng.

Chúng tôi tìm gặp anh Quang, đúng lúc anh đang miệt mài với từng đường kim, mũi chỉ, tỉ mỉ để thêu nên chiếc áo dài thầy Mo, thầy Then mặc khi thực hành các nghi lễ tín ngưỡng dân gian. Với vóc dáng người nhỏ, yếu ớt nhưng anh Quang lại sở hữu đôi tay rất nhanh nhẹn và đôi mắt luôn ngời sáng.

Anh Lý Văn Quang cho biết: Từ nhỏ đã bị mắc bệnh xương thủy tinh nhưng vẫn có thể đi lại và học tập như các bạn đồng trang lứa. Tuy nhiên, đến năm lớp 9, bệnh tình trở nặng hơn, Quang ngày một yếu đi, đôi chân không thể đi lại được nữa.

"Mặc dù, thời điểm đó cũng trải qua những lúc bi quan, chán nản. Tuy nhiên, tôi nghĩ, còn đôi tay lành lặn là còn khả năng lao động thì mình phải tìm một cái nghề để có thể tự nuôi bản thân và phụ giúp gia đình", anh Quang cho hay.

Năm 2016, Lý Văn Quang bắt đầu “bén duyên” với nghề cắt may y phục hành lễ thầy Then, thầy Mo.

Theo nghi thức thực hành các nghi lễ then, mo, ngoài các đạo cụ cần thiết thì một bộ lễ phục thầy cúng sẽ gồm áo, mũ hoặc khăn đội đầu. Trang phục thầy Then, thầy Mo của người Tày, Nùng nhìn chung có sự đơn giản về kiểu dáng, nhưng lại khá cầu kỳ về cách trang trí.

Để cắt may, thêu các bộ trang phục đặc biệt này, hằng ngày, anh Quang tự lên mạng mày mò học cách vẽ, cắt, thêu các mẫu trang phục. Ngoài ra, anh cũng được sự giúp đỡ của các thầy Mo, thầy Then trong vùng hướng dẫn thêm về ý nghĩa, cách bài trí hoa văn… trên trang phục. Sau một thời gian kiên trì, từ những nét vẽ, mũi kim đầu tiên, dần dần những bộ y phục đẹp mắt ra đời.

Theo anh Quang, để có được những bộ y phục trang trọng trong hành lễ của các thầy Then, Mo, mỗi bộ y phục anh đã phải thực hiện thêu, may trong gần 2 tháng... Đặc biệt là cái mũ của thầy Mo, có hình bán cầu, có 2 nửa dưới màu đen, trên màu đỏ. Chóp mũ có 1 chiếc khuy bọc vải, vành mũ lượn sóng 2 mặt, vành mũ thêu tay hình rồng, phượng chầu biểu tượng mặt trời có viết các chữ Nho là kỳ công nhất, vì các bộ y phục truyền tải những giá trị văn hóa của dân tộc.

Khi mới vào nghề, khách hàng của anh chủ yếu là do bạn bè, người quen giới thiệu. Sau này anh đăng các mẫu sản phẩm của mình lên mạng xã hội facebook và zalo để quảng cáo và chia sẻ kinh nghiệm may vá với những người ở xa, không có điều kiện đến trực tiếp…

Để làm được một bộ trang phục, thường phải mất từ 2 – 3 tháng liên tục, nhưng hễ anh Quang làm ra được bộ nào là có ngay khách mua. Tiếng lành đồn xa, không chỉ khách trong tỉnh, mà có khách ở tận Cao Bằng, Tuyên Quang, Bắc Giang, Lâm Đồng, Đắk Lắk… cũng đặt hàng. Từ ngày gắn bó với nghề, anh cũng có thêm khoản thu nhập để trang trải việc thuốc men và phụ giúp gia đình.

Chị Hoàng Thị Na, Phó Chủ tịch UBND thị trấn cho biết: Anh Quang là một trong những tấm gương sáng của người khuyết tật trên địa bàn thị trấn chúng tôi. Thời gian qua, Đảng ủy, chính quyền thị trấn luôn quan tâm, động viên khuyến khích các tổ chức, cá nhân trong phát triển các ngành nghề, dịch vụ để phát triển kinh tế. Trong đó, mô hình thêu may y phục hành lễ của các thầy Mo, Then trong sinh hoạt tín ngưỡng của anh Quang rất đáng trân trọng, đã đóng góp vào việc bảo tồn và phát huy các giá trị văn hóa vật thể và phi vật thể các dân tộc trên địa bàn huyện Bình Gia.

Bằng sự kiên trì và đam mê, câu chuyện của anh Quang là minh chứng cho nghị lực sống và khát khao cống hiến, sẽ lan tỏa truyền cảm hứng cho những bạn cùng hoàn cảnh thêm mạnh mẽ để vươn lên trong cuộc sống.