Analytic
Báo Dân tộc và Phát triẻn
Chuyên trang

Dân tộc - Tôn giáo với sự phát triển của đất nước

Sắc màu 54

Trở lại vùng đất huyền thoại sóc Bom Bo

Lê Thuận - Thanh Liêm - 15:54, 23/02/2021

Đến sóc Bom Bo những ngày đầu năm mới, du khách được sống lại với những ký ức hào hùng, nghe già làng kể chuyện xưa, thưởng thức tiếng cồng, chiêng của người Xtiêng bên ánh lửa bập bùng. Du khách còn được thưởng thức các món ăn truyền thống do chính đồng bào Xtiêng chế biến.

Một góc Khu bảo tồn văn hóa dân tộc Xtiêng sóc Bom Bo
Một góc Khu bảo tồn văn hóa dân tộc Xtiêng sóc Bom Bo

Hồi tưởng và vươn tới của người dân Bom Bo

Theo hồi tưởng của ông Phạm Anh Tuấn, Phó Giám đốc Ban Quản lý Khu bảo tồn văn hóa dân tộc Xtiêng sóc Bom Bo, vào những năm địch càn quét, cuộc chiến tranh chống Mỹ bước vào thời kỳ quyết liệt, bộ đội đang thiếu thốn, khó khăn. Chính lúc đó, sự đóng góp sức người, sức của của đồng bào Xtiêng là rất lớn. Với tinh thần yêu nước, một lòng theo Đảng, theo cách mạng, đồng bào Xtiêng sóc Bom Bo đã đưa ra khẩu hiệu “Toàn Sóc Bom Bo giã gạo nuôi quân”. Từ người già, trẻ nhỏ, gái trai đồng lòng giã gạo phục vụ bộ đội. Từ đó đến nay, địa danh Sóc Bom Bo trở thành dấu son chói đỏ trong lịch sử đấu tranh giải phóng dân tộc.

Trang phục, các vật dụng thổ cẩm do phụ nữ Bom Bo thêu dệt được bày bán tại Khu bảo tồn văn hóa dân tộc S’tiêng sóc Bom Bo
Trang phục, các vật dụng thổ cẩm do phụ nữ sóc Bom Bo thêu dệt, được bày bán tại Khu bảo tồn văn hóa dân tộc Xtiêng sóc Bom Bo

 Già làng Điểu Lên, nay 77 tuổi, một chiến sĩ du kích, một trong những Anh hùng thời kháng chiến chống Mỹ nhớ lại: “Thời đó, Mỹ - ngụy liên tục càn phá, muốn đẩy dân vào ấp chiến lược để tiêu diệt cách mạng, cắt đứt tình quân dân. Thế nhưng, cả sóc Bom Bo không chịu vào ấp chiến lược. Năm 1963, khi quân địch vây bắt và khủng bố liên miên thì cả già trẻ, gái trai của sóc Bom Bo đã âm thầm băng rừng vượt suối vào căn cứ Nửa Lon để theo cách mạng. Ở vùng đất mới, bà con bắt tay vào xây dựng lán trại, lao động sản xuất và đánh giặc. Thanh niên thì vào bộ đội, đi du kích, làm giao liên, còn phụ nữ và trẻ em thì ngày đêm giã gạo nuôi quân”.

Già làng Điểu Lên
Già làng Điểu Lên

Người dân Bom Bo oai hùng trong chiến tranh giải phóng dân tộc, giờ lại hăng say lao động, chí thú làm ăn khát vọng vươn lên trong cuộc sống. Anh Điểu Té là hộ đồng bào tiêu biểu khi xin quản lý hơn 1,8ha vườn gồm cao su, điều, cà phê… cho thu nhập hàng trăm triệu đồng. Từ khi Khu bảo tồn Bom Bo được xây dựng khang trang, vợ chồng anh Điểu Té còn tham gia làng nghề ẩm thực phục vụ du khách. “Trước đây, nhà cũng khó khăn, nhưng giờ có Khu bảo tồn Bom Bo giúp thu nhập nhà tôi có lời cả bảy, tám triệu đồng/tháng, tôi vui lắm. Nhà tôi vừa được hỗ trợ 300 con gà ri giống để nuôi lớn, phục vụ món ngon cho khách du lịch”, anh Điểu Té vui vẻ nói.

Anh Điểu Té chăm sóc đàn gà của gia đình do địa phương hỗ trợ con giống
Anh Điểu Té chăm sóc đàn gà của gia đình do địa phương hỗ trợ con giống

Tương tự, vợ chồng chị Điểu Thị Xia cũng là mẫu gia đình trẻ, siêng năng chí thú làm ăn, có khát vọng vươn lên mãnh liệt trong cuộc sống. Nhờ gắn bó với ngành nghề truyền thống của đồng bào Xtiêng, Điểu Thị Xia có thể chế biến những món ăn đặc biệt theo khẩu vị của đồng bào để phục vụ du khách. “Từ khi khu bảo tồn đi vào hoạt động đã giúp bà con Bom Bo có cuộc sống ổn định hơn. Bà con mong muốn khách đến với Bom Bo nhiều hơn để chúng tôi có thêm việc làm, có thêm thu nhập”, chị Điểu Thị Xia nói.

Anh Điểu Cóc chăm sóc đàn heo của gia đình do địa phương hỗ trợ
Anh Điểu Cóc chăm sóc đàn heo của gia đình do địa phương hỗ trợ

“Để “tiếp sức” cho người dân Bom Bo, địa phương đã có nhiều chương trình hỗ trợ người dân trong phát triển nông nghiệp như: Giống, cây trồng, vật nuôi, khoa học kỹ thuật…Huyện đã hỗ trợ miễn phí heo rừng lai, gà giống cho người dân trong vùng. Các hộ chỉ bỏ ra chi phí làm chuồng trại, còn con giống, kỹ thuật chăm sóc… đều được cán bộ ngành nông nghiệp hỗ trợ miễn phí. Hiện, có 20 hộ được cấp nhà đất trong khu vực lõi của khu bảo tồn để làm nghề truyền thống như đan lát, chế biến rượu cần, dệt thổ cầm, rèn… và đem văn hoá của đồng bào Xtiêng phục vụ công đồng”, ông Phạm Anh Tuấn cho biết thêm.

Gia đình chị Điểu Thị Xia làm cơm lam phục vụ du khách
Gia đình chị Điểu Thị Xia làm cơm lam phục vụ du khách

Đến Bom Bo thưởng thức cơm lam, rượu cần

Đến Bom Bo Xuân Tân Sửu này, du khách còn được hòa mình trong tiết trời se lạnh, hít thở bầu khí trong lành, ấm áp trên vùng đất huyền thoại. Hiện, đời sống của người dân Bom Bo được ấm no, đủ đầy. Khu bảo tồn văn hoá dân tộc Xtiêng là nơi giới thiệu những phong tục tín ngưỡng, tái hiện không gian sống, giữ gìn và phát huy bản sắc văn hóa của đồng bào dân tộc. Khu bảo tồn đã tạo được nhiều công ăn việc làm cho bà con nơi đây. Bà con ngày càng tin tưởng vào những chủ trương, chính sách của Đảng và Nhà nước.

Bà Nguyễn Hồng Loan, con gái út cố nhạc sĩ Xuân Hồng bên bàn làm việc của người cha mình
Bà Nguyễn Hồng Loan, con gái út của cố nhạc sĩ Xuân Hồng bên bàn làm việc của cha mình

Đến với vùng đất sóc Bom Bo, du khách được tham quan, chiêm ngưỡng công trình độc đáo, đặc sắc của người Xiêng như: Nhà dài truyền thống, Nhà đón tiếp, Nhà lưu giữ làng nghề truyền thống. Đặc biệt là được chiêm ngưỡng các hiện vật quý giá tại Nhà sinh hoạt động đồng, Nhà bán hàng lưu niệm như bộ đàn đá kỷ lục Việt Nam nặng 20 tấn; bộ cồng chiêng lớn nhất Việt Nam gồm 6 chiêng, 5 cồng có đường kính 2,15m, nặng 600kg.

Đặc biệt du khách có dịp nghe già làng kể chuyện, xem các sơn nữ biểu diễn vũ điệu của người S’tiêng, trai làng múa cồng chiêng bên ánh lửa bập bùng. Tham quan các làng nghề truyền thống dệt thổ cẩm, rèn, đan lát, chế biến rượu cần; thức cơm lam nấu ống tre, uống rượu cần, canh thụt, canh bồi, lá nhíp xào đọt mây rừng…Tất cả những giá trị văn hóa ấy sẽ góp phần tạo nên những mùa xuân tươi đẹp cho vùng đất huyền thoại sóc Bom Bo.

Sóc Bom Bo xưa, từng là hậu phương của cách mạng. Trong chiến tranh, đồng bào Xtiêng nơi đây ngày đêm giã gạo nuôi quân; sẵn sàng ăn củ rừng, nhường muối, nhường gạo nấu ăn cho bộ đội. Từ những giai điệu có thật của cuộc sống, nhạc sĩ Xuân Hồng đã viết lên ca khúc “Tiếng chày trên Sóc Bom Bo” đi vào lòng người.