Thắng cảnh Dấu chân Khổng Lồ, Thạch Ky Điếu TẩuNgày xưa, thuở con người và Thiên Đình còn gần nhau, một hôm, Thiên Đình sai ông Khổng Lồ xuống hạ giới làm công việc đào đắp và gánh hai đồi núi: một ở làng biển An Vĩnh (xã Tịnh Kỳ, huyện Sơn Tịnh) và một ở An Hải (xã Bình Châu, huyện Bình Sơn) để nhập lại với nhau. Thực hiện lệnh trời, ông Khổng Lồ ngày đêm lao động không ngừng nghỉ. Tuy nhiên, đến khi gánh hai đồi núi nhập lại thì đòn gánh - tức hai chiếc đũa bếp - bị gãy, khiến ông giậm chân tức giận rồi gục ngã. Kể từ đó, hai đồi núi An Hải và An Vĩnh vĩnh viễn bị chia cắt bởi cửa biển Sa Kỳ.
Dấu tích của sự kiện này còn lại một hang động và hai cột đá. Hang động ấy chính là Hầm Rượu – nơi ông Khổng Lồ nấu rượu để uống, còn hai cột đá là hai chiếc đũa bếp bị gãy, một dài, một ngắn. Phía trên Hầm Rượu vẫn còn dấu chân ông Khổng Lồ in hằn qua bao năm tháng. Ngày xưa, dân làng lập miếu thờ ông để tưởng nhớ công lao của ông trong việc tạo nên danh thắng kỳ vĩ này.
Thắng cảnh hai cột đá được người dân ví như đôi đũa bếp bị gãy, một dài, một ngắn Năm 1750, chúa Nguyễn cử Nguyễn Cư Trinh về làm Tuần Vũ ở Quảng Ngãi. Dù chỉ giữ chức quan ở đây 3 năm, ông đã để lại 13 bài thơ vịnh cảnh đẹp về non nước Quảng Ngãi. Trong đó, thắng cảnh Hầm Rượu và dấu chân ông Khổng Lồ được ông đặt tên là “Thạch Ky Điếu Tẩu” - một danh thắng nổi tiếng của miền đất Ấn Trà, Quảng Ngãi.
Những buổi sáng ban mai hay chiều tà, thời thơ ấu, tôi và bạn bè thường tụ họp vui chơi nơi này. Nhiều người bạn Việt kiều hay những người làm ăn xa xứ, mỗi lần gọi điện về đều hỏi: “Mùa trăng ở Dấu chân Khổng Lồ hay Thạch Ky Điếu Tẩu còn vui không? Có còn những cô gái hiếm muộn đến đây đặt chân vào dấu chân ông Khổng Lồ để cầu may không? Du khách có còn tìm đến thắng cảnh này nhiều không?”. Điều đó cho thấy, Thạch Ky Điếu Tẩu không chỉ là một danh thắng mà còn là biểu tượng ăn sâu trong lòng người dân xứ Quảng.
Thắng cảnh này được gọi là Hầm Rượu, người dân địa phương gọi là lò rượuDu khách trong và ngoài nước khi đến biển Mỹ Khê thường tìm về dấu chân Khổng Lồ để quay phim, chụp ảnh. Trong dân gian làng biển Tịnh Kỳ vẫn còn lưu truyền một dị bản khác của truyền thuyết này. Theo đó, khi ông Khổng Lồ gánh hai đồi núi An Vĩnh và An Hải nhưng không thành, ông đã giậm chân đầy tức giận khiến đất đá văng tứ tung. Trong đó, một tảng đá lớn văng ra tạo thành Hòn Bàn Thang, còn nhiều mảng đất đá khác theo sóng biển tạo nên đảo Lý Sơn ngày nay. Chính vì vậy, nơi này còn được gọi là Cù Lao Ré. Đây là một giả thuyết thú vị giúp người đời ghi nhớ nguồn gốc địa danh này. Và trong văn học dân gian, một truyền thuyết có nhiều dị bản là điều không hiếm gặp.
Cận cảnh thắng cảnh Hầm RượuThắng cảnh Thạch Ky Điếu Tẩu ở làng An Vĩnh, xã Tịnh Kỳ, huyện Sơn Tịnh không chỉ là một danh thắng tự nhiên mà còn đi vào thơ ca, nhạc họa qua bao thế hệ:
"Tạo hóa ngày xưa khéo đặt bày
Hầm rượu lại nằm ở nơi này
Gió chiều lồng lộng tình biển mặn
Uống mãi ngàn năm vẫn không say".
(Trích tập thơ “Khúc ru người mẹ vùng cao” - Đình Quang)
Truyền thuyết dấu chân ông Khổng Lồ không chỉ kể về sự hình thành danh thắng Thạch Ky Điếu Tẩu, mà còn là câu chuyện gắn bó với biết bao thế hệ người dân làng An Vĩnh, Tịnh Kỳ. Nó như một làn gió mát mùa Hè thổi qua cửa biển Sa Kỳ – nơi từ xa xưa đến nay luôn là điểm giao thương quan trọng của vùng ven biển Quảng Ngãi.
Tàu thuyền từ Lý Sơn vào cửa biển Sa Kỳ