Thuốc chữa bệnh là một loại hàng hóa đặc biệt, nhất là những loại thuốc chỉ được bán khi có toa đơn của bác sĩ. Trên bao bì của tất cả những loại thuốc đang lưu hành ở thị trường nước ta hiện nay, đều có dòng chữ "ngày hết hạn" hoặc "hạn sử dụng" bằng tiếng Việt, hoặc "expired" và "exp.date" bằng tiếng Anh. Đây là một quy định bắt buộc, được áp dụng trên toàn thế giới đối với bất kỳ một loại thuốc chữa bệnh nào.

Lợi dụng lòng tin và sự thiếu hiểu biết của một số người dân, một số cơ sở kinh doanh dược đã vi phạm về việc "bán buôn thuốc thành phẩm cho cơ sở không có chức năng kinh doanh thuốc", trong đó có các loại thuốc đã hết hạn sử dụng. Đặc biệt một số đối tượng còn có hành vi tẩy xóa, thay đổi hạn dùng của thuốc để đưa ra lưu hành trên thị trường, gây nguy hiểm cho sức khỏe của người bệnh.

Bác sĩ Lê Trung Kiên, Trưởng phòng mạch tại Bình Liêu (Quảng Ninh) chia sẻ: Vì lợi nhuận mà một số nhà thuốc đã vi phạm y đức, vi phạm pháp luật khi tẩy xóa hạn sử dụng của thuốc để bán cho người bệnh. Nhưng điều đáng buồn hơn, người bệnh cũng không quan tâm và không hiểu về hạn sử dụng thuốc.

Trước khi tung ra thị trường một loại thuốc nào đó, các hãng sản xuất đều tiến hành nghiên cứu rất tỉ mỉ về hiệu quả điều trị, độc tính, tác dụng phụ, tương tác thuốc và thời gian hiệu lực. Lấy ví dụ một loại thuốc mà hạn sử dụng ghi là tháng 12/2021, thì không có nghĩa là nó vẫn còn dùng được cho đến ngày 31/12/2021, mà ngay từ đầu tháng 12, tính chất thuốc đã bị thay đổi - nhất là những loại thuốc tim mạch, tiểu đường, thuốc ức chế suy giảm miễn dịch và một số kháng sinh…, hiệu lực thuốc giảm đi ít nhất là 5% tùy từng loại, thậm chí có loại giảm đến 30%.

Để bảo đảm an toàn cho người sử dụng, bảo đảm cung ứng đủ thuốc có chất lượng phục vụ công tác phòng và chữa bệnh cho Nhân dân, đặc biệt trong tình hình dịch bệnh do Covid-19 đang diễn biến phức tạp, vừa qua, Cục Quản lý Dược (Bộ Y tế) đã có công văn đề nghị Sở Y tế các tỉnh, thành phố tăng cường triển khai phổ biến cho các cơ sở kinh doanh dược đóng trên địa bàn các quy định pháp luật về dược, các nguyên tắc tiêu chuẩn GPS, quy định về quản lý chất lượng thuốc.

Đồng thời, yêu cầu các doanh nghiệp dược trên địa bàn phải tuân thủ các quy định pháp luật trong hoạt động kinh doanh dược. Tăng cường công tác thanh, kiểm tra việc thực hiện các quy định của pháp luật trong kinh doanh thuốc. Xử lý nghiêm các trường hợp bán thuốc cho cơ sở không đúng với phạm vi kinh doanh trong giấy chứng nhận đủ điều kiện kinh doanh dược hoặc mua thuốc của cơ sở không đúng với phạm vi kinh doanh trong giấy chứng nhận đủ điều kiện kinh doanh dược; bán thuốc cho cơ sở không có chức năng kinh doanh dược; kinh doanh thuốc quá hạn dùng...

Đối với các cơ sở kinh doanh dược, Cục Quản lý Dược yêu cầu thực hiện nghiêm các quy định pháp luật về dược, áp dụng đầy đủ các nguyên tắc, tiêu chuẩn "Thực hành tốt" trong bảo quản thuốc (GSP), phân phối thuốc (GDP) và các biện pháp thích hợp khác nhằm duy trì chất lượng của thuốc.

Để ngăn chặn việc lưu hành, tiêu thụ thuốc quá hạn dùng, cần có sự phối hợp giữa người bệnh, các cơ quan chức năng; đặc biệt là ý thức trách nhiệm trong kinh doanh của hãng sản xuất hoặc nhập khẩu thuốc, các cửa hàng thuốc. Về phía người bệnh, không nên chủ quan tin tưởng hết vào cửa hàng thuốc mà nên tự mình xem hoặc hỏi kỹ hạn dùng trước khi mua thuốc và dùng thuốc.