Khởi nghiệp từ nông nghiệp sạch

Cuối năm 2021, trong khi nhiều người còn e dè với lĩnh vực nông nghiệp chất lượng cao, chị Nguyễn Thúy Hà (SN 1976) quyết định cùng 10 thành viên thành lập HTX Nông - Lâm - Ngư nghiệp Việt Hưng (phường Hoành Bồ). Xuất phát điểm của HTX không chỉ là câu chuyện làm kinh tế, mà là mong muốn nâng cao giá trị nông sản địa phương, nhất là ở những vùng sâu, vùng xa còn nhiều khó khăn.

Chị Hà chia sẻ, mỗi sản phẩm của HTX đều gắn với triết lý làm nông nghiệp sạch, bền vững và sự trân quý đối với công sức của người nông dân. Sau khi tạo dựng được chỗ đứng với các sản phẩm OCOP truyền thống, chị tiếp tục tìm kiếm hướng đi mới để phát huy lợi thế tự nhiên, bản địa trở thành “chìa khóa” nâng tầm giá trị nông sản.

Đặc biệt, qua quá trình khảo sát và nghiên cứu kỹ, chị xác định đỉnh Thiên Sơn (xã Kỳ Thượng) có điều kiện khí hậu, thổ nhưỡng lý tưởng cho cây trà hoa vàng vốn là loài dược liệu quý, giá trị kinh tế cao, và quyết định lựa chọn nơi đây để phát triển cây trồng này.

Trà hoa vàng “bén rễ” trên đỉnh mây ngàn

Hiện nay, HTX Việt Hưng đang liên kết với bà con người Dao trồng hơn 2.000 cây trà hoa vàng rải rác tại các xã Đồng Lâm, Đồng Sơn, Kỳ Thượng cũ, nay là xã Kỳ Thượng. Những cây trà có tuổi đời từ 5 đến 7 năm, đã bước vào giai đoạn cho thu hoạch ổn định.

“Vụ đầu tiên, HTX thu mua của bà con khoảng 1 tấn hoa; vụ thứ hai này đã đạt hơn 2 tấn. Sau khi thu mua, hoa trà được cấp đông, sấy và đóng túi lọc, bảo đảm giữ được hương vị tự nhiên cũng như giá trị dược liệu. Sản phẩm làm ra đến đâu tiêu thụ hết đến đó”, chị Hà chia sẻ.

Theo chị Hà, trà hoa vàng trồng trên vùng núi cao Thiên Sơn có hương vị riêng, khác biệt so với các vùng đất khác. Đó là kết tinh của thổ nhưỡng, khí hậu và phương thức canh tác hữu cơ. Chính vì vậy, HTX đang đầu tư thêm máy móc, thiết bị chế biến, hướng tới mục tiêu xây dựng thương hiệu trà hoa vàng Hoành Bồ đạt OCOP 4 sao trong thời gian tới.

Để bảo đảm chất lượng sản phẩm, HTX chú trọng hướng dẫn bà con kỹ thuật chăm sóc như tưới nước đầy đủ, sử dụng phân hữu cơ, kiểm soát sâu bệnh theo hướng sinh học. Ngay từ những vụ đầu tiên, sản phẩm trà hoa vàng của HTX đã được giới thiệu, bày bán tại các hội làng như hội làng Bằng Cả (nay thuộc xã Quảng La), nhận được sự quan tâm của người tiêu dùng.

Mở hướng sinh kế và du lịch nông nghiệp vùng cao

Không chỉ mang lại hiệu quả kinh tế, mô hình trà hoa vàng trên đỉnh Thiên Sơn còn tạo thêm việc làm, tăng thu nhập cho người dân địa phương, đặc biệt là đồng bào dân tộc Dao. Từ chỗ trồng cây rừng manh mún, tự phát, bà con nay đã tham gia vào chuỗi liên kết sản xuất, tiêu thụ ổn định, có đầu ra rõ ràng.

Theo ông Khiếu Anh Tú, Chủ tịch UBND xã Kỳ Thượng, địa phương rất khuyến khích những mô hình như HTX Việt Hưng. Mô hình trồng trà hoa vàng đã giúp đảm bảo đầu ra cho sản phẩm nông nghiệp của bà con, đồng thời khai thác hiệu quả lợi thế tự nhiên của địa phương”.

Về lâu dài, sự phát triển của vùng trà hoa vàng còn mở ra triển vọng kết hợp với du lịch nông nghiệp, trải nghiệm. Những vườn trà nở hoa vàng rực giữa núi rừng mây phủ không chỉ là nguồn sinh kế, mà còn có thể trở thành điểm nhấn thu hút du khách, góp phần phát triển kinh tế bền vững cho Kỳ Thượng.

Từ những trăn trở ban đầu của người làm nông nghiệp sạch, trà hoa vàng trên đỉnh Thiên Sơn hôm nay đã mở ra một hướng đi mới cho vùng cao Kỳ Thượng khai thác giá trị bản địa bằng tư duy hiện đại, gắn lợi ích kinh tế với trách nhiệm cộng đồng. Khi cây trà bén rễ, niềm tin cũng bén rễ theo, để sinh kế vùng cao không chỉ đứng vững trên đất quê hương mà còn từng bước vươn xa trên thị trường.