Thực trạng đáng báo động

Xã miền núi A Roàng, huyện A Lưới, tỉnh Thừa Thiên Huế có trên 80% dân số là người DTTS. Do điều kiện tự nhiên, khí hậu khắc nghiệt và thiếu đất sản xuất nông nghiệp… nên đời sống đồng bào còn nhiều khó khăn. Điều đó ảnh hưởng trực tiếp đến chất lượng cuộc sống, đặc biệt là chất lượng bữa ăn cho bà mẹ mang thai và nuôi con nhỏ.

Theo số liệu thống kê từ UBND xã A Roàng, hiện địa phương có khoảng 360 hộ có con dưới 5 tuổi với khoảng hơn 350 trẻ. Trong đó, tỷ lệ suy dinh dưỡng của trẻ dưới 5 tuổi  trên 13%.

Tìm về nhà chị Hồ T. O., dân tộc Cơ Tu ở xã A Roàng, huyện A Lưới - bà mẹ nuôi con nhỏ hơn 1 tuổi, khi chúng tôi tới nơi đã 11h trưa, chị O. mới chỉ nấu cơm, còn thức ăn thì chị nói là vẫn chưa biết lấy gì!

Quan sát thấy bé P.T.K., con gái chị O. có đầy đủ biểu hiện của một trẻ suy dinh dưỡng như, chậm nói, tóc rụng vành khăn và thể trạng gầy yếu. Chị Hồ T.O. cho biết, chỉ nuôi bé bằng sữa mẹ, tuy nhiên do ăn uống không bảo đảm nên chị cũng thiếu sữa. Do đó, bé P.T.K. thường quấy khóc và thể trạng phát triển chậm.

Không chỉ hộ gia đình chị Hồ.T.O., ở A Roàng có nhiều gia đình có con bị suy dinh dưỡng. Điểm chung của các hộ gia đình này là đều thuộc diện hộ nghèo, kinh tế khó khăn, nhận thức chưa cao nên điều kiện và kiến thức chăm sóc dinh dưỡng cho trẻ đều thiếu và yếu.

Theo số liệu báo cáo đến cuối năm 2023, tỷ lệ trẻ dưới 5 tuổi suy dinh dưỡng thấp còi vùng đồng bào DTTS miền núi tỉnh Thừa Thiên Huế chiếm tỷ lệ 18%, tập trung nhiều ở các huyện A Lưới, Nam Đông. Trước thực trạng này, thời gian qua, các cấp chính quyền Thừa Thiên Huế cùng các ngành chức năng cũng đã triển khai nhiều giải pháp nhằm giảm thiểu tình trạng suy dinh dưỡng, thấp còi ở trẻ em vùng DTTS và miền núi.

Triển khai nhiều giải pháp đồng bộ

Thừa Thiên Huế đang đặt ra mục tiêu đến cuối năm 2025, tỷ lệ trẻ em dưới 5 tuổi vùng DTTS và miền núi sẽ giảm xuống dưới 15%. Để hoàn thành mục tiêu đặt ra, Trung tâm kiểm soát bệnh tật (CDC) tỉnh Thừa Thiên Huế đã triển khai dự án, mô hình chăm sóc dinh dưỡng trong 1.000 ngày đầu đời.

Theo kế hoạch, từ năm 2024 - 2025, CDC Thừa Thiên Huế sẽ tổ chức triển khai mô hình chăm sóc dinh dưỡng 1.000 ngày đầu đời cho 40% xã vùng khu vực III. Thông qua chương trình, cán bộ CDC sẽ hướng dẫn việc chăm sóc dinh dưỡng lồng ghép trong chăm sóc trước sinh tại trạm y tế xã và tại cộng đồng. 

Đồng thời, thực hiện quy trình chăm sóc thiết yếu bà mẹ và trẻ sơ sinh trong và ngay sau đẻ. Cùng với đó CDC sẽ tổ chức khám sàng lọc, đánh giá dinh dưỡng cho bà mẹ mang thai và trẻ em dưới 2 tuổi; tổ chức các buổi hướng dẫn trình diễn thức ăn cho trẻ dựa trên các sản phẩm/thực phẩm tại địa phương.

Để chương trình có hiệu quả thực chất, CDC tỉnh tổ chức các hoạt động tuyên truyền, tư vấn, nói chuyện chuyên đề về dinh dưỡng cho cộng tác viên tại các xã nghèo có tỷ lệ trẻ suy dinh dưỡng cao. Đồng thời, mở các lớp tập huấn kiến thức/thực hành và hướng dẫn thực hành dinh dưỡng cho bà mẹ mang thai và bà mẹ cho con bú ở các xã vùng DTTS và miền núi.

Cùng với đó, CDC Thừa Thiên Huế đã lồng ghép nguồn lực từ Dự án 7 thuộc Chương trình phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào DTTS và miền núi, để cấp đa vi chất dinh dưỡng cho trẻ em từ 6 - 23 tuổi suy dinh dưỡng thấp còi ở 7 thôn thuộc xã A Roàng, huyện A Lưới. Từ đó, góp phần thay đổi thói quen và quan niệm về nuôi con nhỏ trong vùng đồng bào DTTS và miền núi.

Cùng với nỗ lực của CDC, các địa phương Nam Đông, A Lưới cũng triển khai nhiều giải pháp để giảm thiểu tình trạng suy dinh dưỡng ở trẻ em dưới 5 tuổi. Cụ thể, cả 2 địa phương đã chỉ đạo các xã, đưa chỉ tiêu giảm suy dinh dưỡng ở trẻ em vào tiêu chí thi đua của xã. Đồng thời, tổ chức nhiều đợt tuyên truyền, tập huấn nâng cao kỹ năng nuôi con nhỏ bảo đảm để phòng chống suy dinh dưỡng. 

Bên cạnh đó, lồng ghép nguồn lực từ các Chương trình MTQG, hai huyện A Lưới và Nam Đông cũng đang triển khai hỗ trợ con giống, cây giống để đồng bào phát triển kinh tế hộ gia đình tăng thu nhập, qua đó nâng cao mức sống, góp phần hạn chế tình trạng suy dinh dưỡng ở trẻ em.